Woningnood

Weggelaten wordt welke bijdrage renovatie, verduurzaming en transformatie kan spelen. Gelukkig weten we al lang dat transformatie geen druppel op de gloeiende plaat is zoals sommigen betoogden. Als ik het recente rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving over de potentie van transformatie lees, moeten we als we duurzaamheid een beetje serieus nemen zeker 50% van de woningvraag realiseren via transformatie.

Ik hoor naast woningnoodcijfers graag van Bouwend Nederland, de Nederlandse Vereniging van Bouwers (NVB), Nederlandse Vereniging Ontwikkelaars (Neprom), de Verenging Institutionele Beleggers (IVBN), koepels van woningcorporaties (Aedes), Nederlandse Vereniging van Banken en VNG, IPO en Rijk hoe we dit gaan realiseren en financieren. Dit is een mooie uitdaging voor Binnenlands Bestuur deze partijen een podium te geven in te gaan op hun eigen rol en bijdrage in plaats van op elkaar wachten en naar elkaar wijzen.

Er wordt makkelijk en algemeen gesproken over een tekort van 1 miljoen in 2040. Voor het gemak wordt de problematiek van tekort aan (sociale) huurwoningen en koopwoningen op een hoop gegooid en wordt de crisis van enkele jaren geleden en de nasleep in de sector maar even niet genoemd. Nog geen vijf jaar geleden ging het debat over de stijging van onder water staande woningen, enorme publieke en private verliezen op woningbouwlocaties, failliete bouwbedrijven en aannemers en nu is de woningmarkt opeens overspannen en de rente haast gratis. Ik denk dat de woningmarkt gebaat is bij rustige en stabiele analyses zoals van Jan Latten van het CBS wat er aan de hand is, waar de vraag zit (immigratie en minder eengezinshuizen) en wie wat moet doen.

Verantwoordelijkheid

De woningnood is dus hot en in oktober zijn er al twee grote congressen rond de woningnood. Een breed debat en eigen verantwoordelijkheid is nodig in plaats van het wijzen naar anderen. Enerzijds krijgen gemeenten ervan langs van bouwers en ontwikkelaars omdat ze maar blijven stunten en cashen met grondprijzen, te stroperige procedures en hoge kwaliteitseisen hebben en teveel (kan dat met de huidige leegstand?) inzetten op transformatie en herbestemming. Anderzijds zitten de vaak veronderstelde rijke corporaties op hun handen, bouwen ze te weinig en verschuilen ze zich te makkelijk achter de verhuurdersheffing.

De (woning)bouwwereld is echt complexer dan dit. Willen we de woningnood aanpakken, dan zullen alle betrokkenen kleur moeten bekennen en investeren in cultuurverandering om de noodzakelijke verduurzaming en beter benutten bestaande gebouwen serieus te nemen. Zullen we eens beginnen lokale/regionale duurzaamheidsfondsen op te zetten met voldoende financiële ruimte voor transformatie en sloop?