Gasloos oliedom?

Gasloos? Hans-Jürgen barst in lachen uit. Zijn fonkelnieuwe Oostenrijkse eco-hotel is gebouwd volgens de nieuwste milieunormen. En daarom gasgestookt. Geen stookolie, hout of stroom, maar duurzaam gas. Huh?

 In Nederland zien we dat anders. Hier wordt gas sinds enige jaren net zo verguisd als een nationale sportheld die op doping is betrapt. Gas is fout! Weg met gas, ongeacht de kosten! Waar is de ratio gebleven, dat nuchtere Hollandse koopmanschap? Is gasloos écht de investering met het hoogste milieurendement? Of speelt er iets anders? 

Natuurlijk, de bodem in Groningen beeft. Als Groninger besef ik het gevaar terdege. En de politiek ook, die beeft nog harder. Gas is een dossier vol emotie. Maar toch, onze huidige rijkdom danken we niet alleen aan de Gouden Eeuw, maar ook aan gas. Mijn generatie is geïmpregneerd met de zegeningen van gas. Het maakte Nederland energie-autonoom, welvarend en het was nog goed voor het milieu ook.

Een beetje respect zou dan ook op zijn plaats zijn. Maar in opportunistische tijden is een zondebok  zeer gewild. Politici noemen bevingen in één adem met duurzaamheid en roepen dat gas fout is. Liever zou ik die twee thema’s scheiden. Wil je Groningers helpen, schroef dan de gaskraan verder dicht en verhoog de import. De bevingen verminderen en je koopt tijd om rendabele alternatieven te ontwikkelen. Wil je vergroenen met maximale impact, investeer dan in gas-arm. En gebruik je resterende middelen voor andere maatregelen met een hoog groenrendement.

Gasloos betekent geen gas meer. Nee, ook niet een klein beetje. Als inwoner word ik daar – bij gebrek aan praktische alternatieven – onrustig van. Persoonlijk kies ik liever voor gas-arm. Waarbij ik mijn verbruik drastisch reduceer, maar niet tot aan de perfectionistische nullijn. Ik kijk telkens zorgvuldig naar het groenrendement van iedere investering.

Neem mijn eigen jaren-dertig bovenwoning. Mijn gasverbruik ligt nu 60 procent lager door diverse isolatiemaatregelen en een bescheiden gedragsverandering. Maar een verdere reductie kost onevenredig veel geld. Toch krijg ik de indruk dat de overheid dat van mij verlangt. Ze predikt gasloos, zonder betaalbare en direct beschikbare alternatieven te bieden. Een warmtepomp is voor mijn huis onrendabel en maakt écht teveel lawaai. Liever investeer ik mijn geld nu in andere, beter renderende vergroeningsmaatregelen. En eigenlijk verwacht ik dat ook van mijn gemeente. Een zorgvuldige afweging op welke wijze middelen het meest effectief kunnen worden ingezet. Zonder stokpaardjes en met maatwerk op buurtniveau.

Als overheid beschik je over een breed scala aan mogelijkheden om vergroening te versnellen. Je kan informeren, motiveren, faciliteren, stimuleren, initiëren, participeren, noem maar op. Nederlanders staan toch bekend om hun nuchterheid? Blijf vooral rationeel, zou ik zeggen. Formuleer een heldere visie en werk die uit in maatregelen die bewezen effectief zijn. Zorg dat we sneller vergroenen door  te investeren in oplossingen met een maximaal milieurendement.

Gas-arm lijkt mij aantrekkelijk. Volledig gasloos is momenteel in veel gevallen een slecht renderende investering. Laat je in onze Twitterdemocratie niet verleiden tot populistische extrema en generalistische uitspraken. Maar wees weer gewoon die nuchtere Hollandse koopman die we al honderden jaren zijn. En dan wel een met een groot groen hart.

René Notenbomer
Lees hier meer columns van René Notenbomer