Geen keuzes in verkiezingstijd

Wat maatschappelijk vastgoed anders maakt dan winkels en kantoren is dat het tot stand komt in een politiek debat en met belastinggeld wordt betaald. De burger mag er dus iets van vinden. Ondanks dat er in lokale verkiezingsprogramma’s veel staat over zorgvastgoed, scholen, buurt- en cultuurhuizen, valt er in verkiezingstijd weinig over dit vastgoed te kiezen. Hoe komt dat?

Een voorbeeld; over een buurthuis dat vrijwel niet meer wordt gebruikt, behalve een paar keer per week gratis door onder andere een Somalische groep. Een buurtbewoner wil dit buurhuis nieuw leven inblazen en nodigt de buurt en de politiek uit dit met hem te bespreken. Alle partijen vinden het belangrijk dat er een plek in de wijk blijft waar mensen kunnen samenkomen en gunnen de Somaliërs hun stek.

Niemand stelt de vraag wat eigenlijk de bedoeling van de plek of de activiteiten zijn. Ook niet of dat elders of anders kan. Geen van de partijen zegt subsidie toe aan de maatschappelijke groepen die er huizen zodat de buurtbewoner zijn businesscase voor behoud van het buurthuis rond kan breien. Dat is ook lastig. De partijen willen in verkiezingstijd geen beloftes doen die ze later niet waar kunnen maken. Wat ze wel willen is de stem van de kiezer. Daardoor blijven echte keuzes in de lucht hangen.

Nog een voorbeeld. In veel gemeenten zijn scholen toe aan renovatie of vervangende nieuwbouw. De plannen hiervoor worden meestal gemaakt in een proces tussen gemeenten en scholen; soms binnen de wettelijke kaders en normvergoeding, maar vaker nog ver daarbuiten met meer passie, ambitie, beleid en belastinggeld dan wettelijk verplicht. Dat gebeurt in een heel ingewikkeld proces, met veel betrokkenen.  Een gemeentebestuurder is al lang blij als dit een beetje loopt en hij of zij de raad mee krijgt extra geld voor onderwijshuisvesting uit te trekken.

Wat we hiervan terug zien in verkiezingsprogramma’s gaat vaak niet verder dan dat kinderen goede gebouwen nodig hebben, oude scholen aan vervanging toe zijn en er (ver)nieuwbouw moet komen. De echte keuzes van waarom, wat, waar, waarover echt wel wat te kiezen valt, zijn in de programma’s vaak niet te vinden.

Wat maatschappelijk vastgoed anders maakt dan winkels en kantoren is dat we elkaar vaak gevangen houden in een besluitvormingsproces waarbij we gemakkelijker het bestaande bestendigen dan samen ontdekken hoe de toekomst eruit zou kunnen zien en welke alternatieven we daarbij hebben. Maar het gaat wel om vastgoed van ons samen, waarover we ook iets mogen vinden.

Daarom staat de besluitvorming faciliteren, liefst met de blik op de bedoeling en oog voor alternatieven, hoog op de Agenda van Bouwstenen voor Sociaal, platform voor maatschappelijk vastgoed. We hopen dat u mee doet, zodat er de komende vier jaar meer te kiezen valt.

Ingrid de Moel

Meer columns van Ingrid de Moel leest u hier