Bomenstrijd langs de N-wegen
Hommeles in de Achterhoek. De provincie Gelderland wil bij de reconstructie van de N319 tussen Ruurlo en Groenlo de kettingzaag zetten in 343 oude zomereiken, maar dat stuit op weerstand bij de lokale bevolking. ‘Bomen liggen in onze boomrijke provincie redelijk gevoelig’, zegt provinciaal woordvoerster Petra Borsboom met gevoel voor understatement.
Karakteristieke bomenrijen langs een N-weg zijn een sieraad voor het landschap. Maar ook een bron
van, vaak dodelijke, ongelukken. Gemeenten en provincies zitten in de spagaat tussen verkeersveiligheid en burgerprotest tegen de kap.
Hommeles in de Achterhoek. De provincie Gelderland wil bij de reconstructie van de N319 tussen Ruurlo en Groenlo de kettingzaag zetten in 343 oude zomereiken, maar dat stuit op weerstand bij de lokale bevolking. ‘Bomen liggen in onze boomrijke provincie redelijk gevoelig’, zegt provinciaal woordvoerster Petra Borsboom met gevoel voor understatement. En dus betrekt de provincie bomenstichtingen, groene clubs zoals de Gelderse Natuur- en Milieufederatie en groepen bewoners bij de plannenmakerij. ‘In dit geval ook. We hebben daar in 2017 twee werkgroepsessies gehad. Daaruit is het plan gekomen en ook die kap van 343 bomen was duidelijk.’
Zuurstofproductie
Ondanks deze integrale aanpak hangen er spandoeken met protestleuzen aan de zomereiken langs de N319 en heeft Bomenstichting Achterhoek zich vastgebeten in de dreigende kap. ‘Het gaat om 343 bomen, waarvan er slechts 20 in mindere conditie verkeren. De andere (...) zijn dus in gezonde staat en kunnen nog jaren mee’, laat Marjan Houpt van de Bomenstichting weten. Ze wijst op de zuurstofproductie, de CO2-opname, de cultuurhistorische en natuurwaarden van de zomereiken – ‘zo’n volwassen eik is gastheer voor zo’n 320 soorten insecten’ – en de schaduwwerking tegen hittestress. ‘Een kap van dergelijke omvang is echt niet meer van deze tijd.’ De Bomenstichting was bij de inspraakavonden aanwezig, maar van haar inbreng heeft Houpt ‘bitter weinig kunnen terugvinden’ in de provinciale nota over dit onderwerp.
Anti-kapmotie
Voor de provincie is de maatschappelijke weerstand geen aanleiding om de plannen te veranderen, aldus Borsboom. De aanvraag voor een kapvergunning ligt bij de gemeente Berkelland. Daar is de strijd tegen de bomenkap inmiddels doorgedrongen in de gemeenteraad, waar drie fracties een anti-kapmotie hebben ingediend. De gemeentelijk woordvoerder houdt, gevraagd naar het oordeel van het college over de kapvergunning, de kaken op elkaar en verwijst naar het schriftelijke antwoord dat de wethouder op 7 mei jongstleden heeft gegeven op raadsvragen. Daarin wordt gerept van een ‘puntentoekenningssysteem’ op het ‘beoordelingsformulier kapaanvragen’. Het besluit valt na ‘afweging tussen onze beoordeling van de bomen vanuit het beleid en de motivatie van de kapaanvraag’, zo valt te lezen. ‘Hierdoor worden factoren als ecologie, cultuurhistorische waarden, vitaliteit, verkeersveiligheid (...) meegewogen.’
Dronken mensen
Uiterlijk 2 augustus zal het college een besluit nemen over de kapvergunning. In de tussentijd zal de lopende discussie niet stilvallen. Borsboom: ‘Mensen zeggen: jullie kappen alleen voor de verkeersveiligheid en het is niet de schuld van een boom dat een mens doodgaat. Er kwam een soort discussie over de schuldvraag. Het werd een polarisatie van: het zijn alleen dronken mensen die er tegenaan rijden en bomen zijn onschuldig. Wij krijgen niet voor het voetlicht dat er een integrale afweging wordt gemaakt voor natuur en landschap waarmee je naar een herstel wil van die laanstructuur, maar wel op termijn.’
Verzet
Het verzet waarop de geplande bomenkap stuit, beperkt zich niet tot de Achterhoek. Bomenstichtingen door het land hebben hun handen vol aan actievoeren en het verzamelen van handtekeningen in de hoop de provinciale plannen te keren. Sinds de Wet natuurbescherming op 1 januari 2017 in werking trad, moesten provincies opeens kapvergunningen aanvragen bij gemeenten, waardoor de bomenkap zichtbaarder werd voor de burger en politiek meer aandacht kreeg. In een reactie op Kamervragen schreef minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur, VVD) op 7 december 2018 aan de Tweede Kamer dat ze ‘in gesprek met provincies en gemeenten nog eens (zal) benadrukken dat het kappen van bomen een uiterste middel is.’
Geschrokken
‘Op 27 mei hebben we een constructief gesprek gevoerd met de provincie’, meldt Marjan Houpt van Bomenstichting Achterhoek. Volgens haar is de provincie ‘geschrokken’, komt er ‘een vervolg op het participatieproces’ en zal het plan ‘herijkt’ worden. Houpt: ‘De kapplannen zijn inmiddels voorlopig stilgelegd.’ De provincie bevestigt dat de koers is verlegd: er komt een nieuwe aanvraag voor een kapvergunning. Hoe die er uitziet hangt af van een nieuw participatietraject dat nu wordt gestart.’
Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 12 van deze week (inlog)
Reacties: 18
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Niet zozeer de bomen zijn een gevaar, maar de mens in combinatie met het ontbreken van rijbaanscheidende middelen. Liever dat een dronkaard, drugsgebruiker, gele sticker pillenrijder of een stiekeme whatsapper tegen een boom rijdt dan tegen een onschuldige tegenligger.
Begin bij de bron!!
Illegaal aan het rijden, dan zowel rijbewijs als auto definitief inleveren en zeer hoge geldboete. Zachte heelmeesters hebben tot nog toe geleid tot stinkende wonden. Het verkeer leidt jaarlijks tot meer doden dan NL in vele buitenlandse oorlogen heeft moeten incasseren. Ongelooflijk dat we hierin zo soft zijn.
Als iedereen met gepaste snelheid (dus ook niet langzamer dan nodig), nuchter en zonder afleiding op zijn eigen weghelft rijdt, komen we allemaal op een veilige manier waar we willen zijn.
Natuurlijk hebben jullie gelijk. Maar de praktijk wijst uit dat deze softe aanname (uitgaan van het goede van de mens) niet de gewenste uitwerking heeft.
En wat doe je als er een puinhoop is in een klas? Duidelijke regels stellen en handhaven (voorbeelden stellen).
Terwijl iedereen er goed aan zou doen om een stapje achteruit te doen en het daadwerkelijke probleem te bezien.
Want het gaat immers niet om 'plotseling overstekende bomen'.
Maar om 'weggebruikers die tegen bomen aan rijden'.
Het probleem ligt dan ook bij de betreffende weggebruiker, wegens drank, drugs, telefoon, vermoeidheid, afgeleid zijn, etc.
En bomen kunnen niet opzij.
Door de bomen te laten staan lost het probleem zichzelf op.
Nogal cru, maar helaas.
Beter dat deze weggebruikers tegen een boom rijden dan tegen een tegenligger. Die kans is immers even groot.
Waar is het recht van andere weggebruikers?
Het behoud van de bomen vergróót de verkeersveiligheid op deze wijze nu juist, en verkleint het groepje gemotoriseerde potentiële moordenaars.
Zo hoeven we niet wéér in de krant te lezen dat een gezin met jonge kinderen is doodgereden door een moment van onoplettendheid van een tegenligger.
Helemaal met je eens. Zie ook mijn eerdere betoog.
Reconstructie van wegen betekent meestal het weghalen van bochten, en het asfalteren van voorheen klinkerwegen. Iedereen weet, dat je daarmee het (te) hard rijden bevorderd. Oplossing lijkt mij dus om de reconstructie te laten bestaan uit het verscherpen van de bochten, het versmallen van de weg (ruimte voor een fietspad?), de maximum snelheid verlagen en stringente snelheidscontroles. Zo'n beperkte reconstructie spaart geld uit, wat de provincie kan inzetten voor natuurbeheer; en levert meer groen op, wat meehelpt bij de nationale klimaat -aanpak.
Uiteraard ontzettend spijtig, deze ongelukken gebeuren ook helaas. Onverwijtbaar.
Dat zal echter om heel beperkte aantallen gaan. Men zoekt nu vooral de publiciteit door grote aantallen. Dat zijn zeker niet allemaal 'onverwijtbare' gevallen.
En ook daar geldt natuurlijk: liever niet, maar het is dan wel het risico van het vak. Onverwijtbare automobilisten hebben in ieder het recht om niet tegen die risicorijders aan te knallen.
Dus kies maar. De bomen hebben er in ieder geval maar weinig mee te maken. Dan kun je ook beginnen over lichtmasten, kanalen en sloten, VRI's en allerlei andere objecten die relatief dicht langs een weg kunnen staan.
Als je ook alle andere ongevallen wilt voorkomen, moet je kanalen en sloten voorzien van vangrails, ook alle andere objecten weghalen, maar moet je vooral ook kijken naar een middelgeleiding (ivm gevaarlijk inhalen). Dan blijven we nog wel even bezig.
De helft daarvan gebeurt op gem. wegen, 19% op prov. wegen. De N-wegen zijn dus zeker niet de belangrijkste locatie/ oorzaak van verkeersongevallen, zoals niet zelden wel wordt beweerd. 19% van deze
35 dodelijke ongevallen met automobilisten betekent 7 dodelijke ongevallen met automobilisten op prov. wegen. Als we er van uit gaan dat ruwweg een kwart hiervan te maken heeft met een aanrijding tegen een boom, gaat het om gemiddeld twee gevallen per jaar.
Hoe tragisch elk ongeval ook is - gaan we voor 2 van de 93 dodelijke ongevallen alle provinciale bomen omzagen die op minder dan 4,5 tot 6 meter langs de weg staan?!
Kost geld, tijd en verstand/daadkracht. Zaken die steeds minder populair worden bij politiek en burgers, maar zo veel problemen (hadden) kunnen voorkomen.
Gewoon de bomen laten staan, regels naleven en discipline kweken. Daarmee krijg je het dodental pas echt mee omlaag.
Bomen kappen is een pure bezuinigingsmaatregel vermomd door doorgeslagen veiligheidsfetisjisme.
Bomen onderhouden kost nu eenmaal geld en dat is in de huidige claimcultuur slechts een vervelende kostenpost.
De bomen zijn het probleem dan ook niet maar de weggebruiker die zich niet aan de snelheid houd dit vaak in combinatie met de gsm verslaving, tevens is er ook vaak alcohol in het spel als men crasht tegen een boom.
Het aantal ongelukken zou zelfs kunnen toenemen als men de bomen toch zou weghalen men heeft tenslotte een beter overzicht over de weg waarbij sommige onder ons structureel harder gaan rijden.
Stuitend.
Ook stuitend is het gebrek aan kennis. Veel bomen moeten gekapt worden om ruimte te maken voor fietspaden. Zo kunnen auto's tussen weg en fietspad staan en niet direct van de weg af het fietspad op rijden. Dit voorkomt flank-aanrijdingen tussen auto's en fietsers. En fietsers die zijn heel wat kwetsbaarder.
Dus het idee dat bomen verdwijnen voor auto's is vals. Natuurlijk is meer ruimte tussen weg en boom gunstiger voor auto's die van de weg raken (en dus voor gezinnen die om wat voor reden in de berm belanden). Maar het is nog gunstiger voor fietsers die ruimte en veiligheid op kruisingen krijgen.
En laat zowat elke gemeente het beleid hebben dat elke gekapte boom met minimaal 1 of meer bomen moet worden vervangen. Dus hoezo is dit een drama?
O, en voor degene die zich afvraagt waarom we vroeger met dunnere wegen toe konden: toen waren er veel minder weggebruikers, en de weggebruikers van toen hadden paard en wagen, en later een fiets. Nu zijn er auto's, vrachtwagens, fietsers enz. die allemaal een VEILIGE plek op diezelfde weg verdienen. Als je dat kan bereiken door bomen te kappen, een nieuwe weg met fietspaden aan te leggen en nieuwe bomen te planten, dan ben je goed bezig!