Uitstoot benzeen door asfaltcentrales kan lager

Inventarisatie

De industrie heeft zelf onderzocht hoe het komt dat bij de recycling van asfalt benzeen vrijkomt. In 2016 ontdekte de Omgevingsdienst regio Arnhem dat asfaltcentrales een hoeveelheid benzeen uitstoten die ver boven de norm ligt. Uit een latere inventarisatie bleek het jaar erna dat dit bij veel meer asfaltcentrales het geval is: 10 van de 29 asfaltcentrales overtreden de norm, 8 voldoen er wel aan en van 11 zijn geen meetgegevens bekend. Toch hebben de wegenbouwbedrijven, die veelal eigenaar zijn van de asfaltcentrales, nog geen maatregelen genomen. VBW onderzoekt wel al sinds 2017 waar de verhoogde uitstoot precies door veroorzaakt werd.

Granulaat

Dat blijkt te komen door het verhittingsproces, het zogenaamde ‘kraken’ van oud asfalt (asfaltgranulaat) om te hergebruiken. Of het benzeen al aanwezig is in het asfaltgranulaat of wordt ontstaat tijdens het proces is niet duidelijk geworden, maar het blijkt alleen te ontstaan bij directe verhitting, met een vlam, van het granulaat. Bij centrales die gebruik maken van indirecte verhitting, ontstaat het probleem niet.

Het ombouwen van het productieproces is een tijdrovende en kostbare kwestie voor de asfaltcentrales.

Samenwerken

De VBW raadt asfaltcentrales aan om nauwer samen te werken met omgevingsdiensten om een oplossing van het probleem te vinden, en om verder onderzoek te doen. In een brief aan de Tweede Kamer in mei heeft staatssecretaris Stientje van Veldhoven gezegd dat de verhoogde benzeenuitstoot geen gevaar voor de volksgezondheid. Toch gingen dit voorjaar in verschillende gemeenten stemmen op om de asfaltcentrales met hogere uitstoot stil te leggen.  

Spagaat

De sector en opdrachtgevers staan in een spagaat. Ongeveer een derde van het asfalt in Nederland wordt gemaakt van hergebruikt asfalt. Dat draagt bij aan de circulaire doelen van de overheden. Wegenbouwers kunnen voor hun werk voortaan ook alleen gebruik maken van nieuw asfalt, waarbij geen benzeen vrijkomt, maar in veel contracten met opdrachtgevers, als rijkswaterstaat, is het hergebruik van asfalt een van de verplichtingen in de aanbesteding geweest. De asfaltcentrales hopen dat het bevoegd gezag een tijdelijke verhoging van de benzeennorm toestaan, om de bedrijven gelegenheid te geven om het productieproces aan te passen.