Tweede Kamer dient nog snel wensen in voor de woontop

Nog vóór de Woontop volgende week woensdag wilden meerdere fracties in de Tweede Kamer de kans krijgen om moties in te brengen. Met als doel om woonminister Mona Keijzer nog iets te kunnen meegeven voordat zij tijdens de top akkoorden sluit met overheden en marktpartijen, zoals zij van plan is. De moties werden deze donderdag ingediend, komende dinsdag zal gestemd worden.

Aangekondigd

De organisatie van de woontop, in handen van het ministerie van Volkshuisvesting, werd al in het hoofdlijnenakkoord van mei aangekondigd: ‘waarbij rijksoverheid, pensioenfondsen, woningcorporaties, sociale partners, gemeenten en provincies afdwingbare afspraken maken om woningbouw structureel te verhogen’. Ook het regeerakkoord kwam erop terug (‘de voorbereidingen zijn al in volle gang’). Net als het vorige kabinet wil de regering dat er elk jaar 100.000 nieuwe huizen bijkomen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde woensdag echter dat in 2023 ‘slechts’ 79.000 nieuwe huizen bijgeschreven werden. Minder dan voorgaande jaren.

Woonbond weg

Het was onder andere de bedoeling om tijdens de woontop nieuwe prestatieafspraken te ondertekenen met corporatiekoepel Aedes, de VNG en huurdersorganisatie Woonbond. Maar die laatste is opgestapt tijdens de onderhandelingen van de afgelopen weken. Graat in de keel is een huurverhoging van 4,5 procent, laat de organisatie weten. ‘De achterban van de Woonbond is bij de laatste ledenvergaderingen duidelijk geweest: een inflatievolgende huurstijging is meer dan genoeg, hoger is onacceptabel.’

Tijdens een recent Kamerdebat zei Keijzer daarover: ‘In het hoofdlijnenakkoord staat dat ik (...) de loonontwikkeling moet volgen. Ik zou dan uitkomen op (...) 6,1 procent. Ik heb mijn leven dus al ingewikkeld gemaakt door een lager bod te doen. Ik hoop zeer dat de Woonbond terug aan tafel komt, al was het alleen maar omdat met de huurpenningen bijvoorbeeld ook de verduurzaming van ouder woningbezit wordt betaald, waardoor er lagere energierekeningen zijn.’

Een motie van SP en GroenLinks-PvdA echter vraagt de minister nu de huurverhoging te heroverwegen.

Groen

Iets wat Partij voor de Dieren en GroenLinks-PvdA graag terug zien komen op de woontop, aldus een andere motie, is dat er een programmatische aanpak komt voor groen en klimaatadaptatie als onderdeel van de woningbouw. De partijen sluiten zich daarmee aan bij een oproep van het Netwerk Stedelijk Nederland, onder aanvoering van de Rotterdamse D66-wethouder Chantal Zeegers. ‘We willen immers niet dat de woningen die we bouwen te heet worden en kelders hebben die vollopen met water’, staat in die gezamenlijke oproep van 22 gemeenten.

Voorkeursrecht

Een motie van de ChristenUnie herinnert de minister eraan dat als op de woontop gesproken wordt over het aanwijzen van nieuwe grootschalige woningbouwlocaties, om dan wel te zorgen dat de gemeenten hun voorkeursrecht op die gronden kunnen vestigen vóórdat die locaties bekend gemaakt worden. Dit om niet in de problemen te komen door ‘forse waardestijgingen van de grond’.

Een week geleden werd bekend dat minister Keijzer niet, zoals het vorige kabinet van plan was, gaat eisen dat in nieuwbouw nestruimtes voor huismussen, zwaluwen en vleermuizen komen. Die eis zou in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) komen te staan. Dit ziet zij als een voorbeeld van haar aanpak STOER (Schrappen van Tegenstrijdige of Overbodige Eisen en Regelgeving). Een motie, die ondertekend is door GroenLinks-PvdA, D66, ChristenUnie, SP, NSC, CDA, en Partij voor de Dieren, vraagt dit besluit alsnog terug te nemen.

Monitoren

De PVV diende op haar beurt een motie in om op de woontop een voorstel te doen voor een ‘daadkrachtig monitorsysteem’, waarmee een vinger aan de pols wordt gehouden van de plancapaciteit van provincies. De eis is dat die zekerheidshalve ligt op 130 procent. Keijzers voorganger Hugo de Jonge lag onder andere op dit punt in de clinch met Zuid-Holland.

Ook NSC wil een extra monitoring, samen met CDA en ChristenUnie. In dit geval is de wens ‘een centraal en actueel overzicht (...) van alle woningbouwlocaties waar conflicten bestaan tussen waterschappen, gemeenten en/of provincies’.

Environmental DNA

Tot slot dienden NSC en CDA samen met de VVD een motie in met oog op de problemen rond het isoleren van woningen door de aanwezigheid van beschermde vleermuizen. Een doorbraak waarop ook gemeenten hopen, is het gebruik van eDNA: environmental DNA. Het gaat hier om lucht- en stofmonsters uit bijvoorbeeld een te isoleren spouwmuur, waarvan de analyse snel zou kunnen uitwijzen of er beschermde dieren in de woning zitten. De motie ‘verzoekt de regering te verkennen hoe we het natuurvriendelijk isoleren versneld mogelijk maken via een spoedige inwerkingtreding van eDNA.’

Geen oplossing

De koepelorganisatie van ecologische adviesbureaus, Netwerk Groene Bureaus, liet eerder aan Binnenlands Bestuur weten dat eDNA flinke beperkingen heeft.

Secretaris Bas van Leeuwen daarover: ‘Wat we nu inschatten is dat je met de huidige mogelijkheden van eDNA de actuele aanwezigheid van de gewone en de ruige dwergvleermuis kunt detecteren. Maar de afwezigheid van die soorten, en dat wil je eigenlijk weten, is niet met zekerheid vast te stellen. En ook de aanwezigheid van andere soorten kun je niet uitsluiten: de kans dat je daar DNA van aantreft is kleiner. Daarom is aanvullend onderzoek nog steeds nodig. Dit is dus nog niet de oplossing voor het probleem.’