Hoe Zederik en Apeldoorn starters helpen

Hoe komt de starter in een nieuwbouwwoning terecht?

Woningen bijbouwen zou druk van de vraag naar woningen nemen. Maar hoe verovert de starter een nieuwbouwstulpje? Wethouders Nathan Stukker van de gemeente Apeldoorn en Maks van Middelkoop van de gemeente Zederik vertellen.

De Starterslening biedt starters op de koopwoningmarkt de mogelijkheid om op een verantwoorde manier nét dat beetje extra te lenen. Hierdoor wordt dat ene speciale huis toch mogelijk. De Starterslening is een aanvullende lening bovenop de gewone (eerste) hypotheek. Deze aanvullende lening kan het gat overbruggen tussen de maximale hypotheek die een bank verstrekt en het bedrag dat nodig is om de eerste woning te kopen. De eerste drie jaar betaalt de starter geen maandlasten.

Wat is het beeld dat jullie van starters in jullie gemeenten hebben?

Stukker: “Met behulp van cijfers van het Kadaster weten we de verdeling van koopstarters naar leeftijdsklasse en naar koopsomklasse van de woning die ze recent gekocht hebben. Het valt hierin op dat het merendeel jonger is dan 30 jaar of tussen 30 en 40 jaar en dat zij kopen in de segmenten tot 225.000 euro.”

Van Middelkoop: “We weten dat inwoners van Zederik vaker kopen in plaats van huren. Dat is ook kenmerkend voor een plattelandsgemeente. Waar men in de grote steden vaak huurt is het op het platteland vaker koop. Mensen hebben hier vaak al vanaf jonge leeftijd een spaarpot aangelegd en beschikken over eigen middelen om de bijkomende kosten te financieren.”

Afbeelding

Hoe houden de nieuwbouwprogramma’s in Apeldoorn en Zederik rekening met starters?

Van Middelkoop: “We zoeken bij nieuwbouwprojecten altijd naar een goede mix. Starters, doorstromers, maar ook sociale huurwoningen. We letten op inkomen en zien er in overleg met projectontwikkelaars streng op toe dat in elk nieuwbouwproject starters aan de beurt komen. We werken met bekende partijen met wie we een vertrouwensband opgebouwd hebben. Taferelen dat een ontwikkelaar een woning toch duurder verkoopt, komen niet voor. Wanneer de vraag hoger is dan het aanbod, loten we.”

Stukker: “In Apeldoorn wijzen we niet direct nieuwbouwwoningen toe aan starters. We kijken vooral naar prijssegmenten, wat indirect wel een link is naar deze doelgroep. Betaalbaarheid in het algemeen vinden we belangrijk. We hanteren op dit moment in de Apeldoornse woningbouwprogrammering een segmentverdeling van 35 procent goedkope en 65 procent middeldure en dure woningen. In het goedkope segment vallen sociale huur en koopwoningen tot 170.000 euro. Daarnaast bevorderen we nieuwbouwinitiatieven van jongeren die in collectief particulier opdrachtgeverschap bouwen, ook wel bekend als een CPO-project.”

Wat kunnen oplossingen zijn om starters een betere positie te geven?

Stukker: “We hebben in de bestaande woningvoorraad nog voldoende aanbod voor starters. Daarvoor houden we de prijssegmenten op diverse woningaanbodplatformen goed in de gaten. We zijn als overheid vooral faciliterend en pakken kansen waar mogelijk. Als we in onze monitoring zien dat het aanbod fors terugloopt, grijpen we in door onze nieuwbouwprogrammering daar op aan te passen.”

Van Middelkoop: “Hoewel het aanbod in Zederik iets lager is dan de vraag, kan de starter over het algemeen goed in onze gemeente terecht. Voor mensen die geen eigen geld hebben voor de bijkomende kosten zorgen we voor voldoende huuraanbod. We maken jaarlijks prestatieafspraken met woningbouwcorporaties en dagen ze uit om betaalbare huurwoningen aan te bieden. Starters kunnen dan eerst hun spaarpot vullen voordat ze de stap naar de koopwoningmarkt maken. In Zederik kunnen starters ook een beroep doen op de Starterslening.”

Apeldoorn biedt de Starterslening niet meer aan, Zederik wel. Met welke reden is dit?

Stukker: “Tijdens de crisis daalden de woningprijzen zo sterk dat woningen voor starters bereikbaar waren zonder lening. Uit recente resultaten van de Woningmarktmonitor Apeldoorn blijkt dat circa 30% van de woningtransacties voor rekening komt van koopstarters. Dat zijn gemiddeld 300 tot 350 starters per half jaar. Het lukte zo’n 33% van de starters om een woning te vinden met een koopsom lager dan 175.000 euro. Ongeveer 40% kocht een woning met een koopsom tussen de 175.000 euro en 225.000 euro, en 27% van meer dan 225.000 euro. De Apeldoornse woningmarkt lijkt voor starters voldoende toegankelijk. Daarom is de herinvoering van de Starterslening nu niet aan de orde, maar we blijven tweejaarlijks monitoren om tijdig te kunnen inspelen op veranderende marktomstandigheden.”

Van Middelkoop: “In Zederik zien we de Starterslening nog steeds als een mooi instrument om starters op weg te helpen, met soepele voorwaarden en een lage rente. Tot nu toe stelden we in totaal één miljoen euro beschikbaar, voor zowel bestaande bouw als nieuwbouw. Er zijn inmiddels 20 leningen van circa 30.000 euro per lening gefinancierd. Het mooie van de Starterslening is dat het een revolverend fonds is. Geleend geld vloeit dus weer terug en komt beschikbaar voor nieuwe leningen.”