Wat betekent een CPO-project voor gemeenten?
Wat betekent een CPO-project voor gemeenten? Gelderse Bronckhorst wees vijf locaties aan waar jongeren tussen de 18 en 30 jaar hun eigen starterswoning mogen bouwen
In het Gelderse Bronckhorst wees de gemeente vijf locaties aan waar jongeren tussen de 18 en 30 jaar hun eigen starterswoning in collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) mogen bouwen. Wat betekent zo’n project voor gemeenten?
Deze zomer zoomt SVn in op de starter op de koopwoningmarkt. We kijken tegen welke problemen mensen die hun eerste woning willen kopen aanlopen en wat overheden kunnen doen om starters op weg te helpen. Op de hoogte blijven? Meld u aan voor onze nieuwsbrief.
“Jongeren vinden dat er binnen Bronckhorst weinig betaalbare woningen zijn die passen bij hun wensen”, zegt Daniëlle Wolters, beleidsmedewerker Wonen bij de gemeente Bronckhorst. “Daarom besloten we het stokje bij henzelf neer te leggen. We willen jongeren namelijk graag binnen onze gemeente houden, want steeds vaker zien we ze voor studie, werk of woonaanbod vertrekken.”
Eerste keer
Voor de gemeente Bronckhorst is het de eerste ervaring met CPO. Het Expertteam Eigenbouw werd aangetrokken voor advies. Harm Leijssen werd extern als projectleider ingevlogen en ontwikkelt en begeleidt de pilot samen met Wolters. Leijssen: “We werkten in stappen. Van breed naar steeds meer focus. Uitgangspunt voor dit project was de vraag. We benaderden daarom eerst de jongeren die zeiden geen woningaanbod binnen Bronckhorst te kunnen vinden en vroegen hen een groep te vormen van potentieel geïnteresseerden in een nieuw startersproject. Daarna zouden we met die groep in gesprek gaan.”
Huis met drie slaapkamers
Er bleek voldoende animo. Najaar 2017 organiseerde Bronckhorst bijeenkomsten waar 150 jongeren op af kwamen. Wolters: “Op dat moment hadden we nog niets te bieden, we gingen alleen met ze in gesprek. Wat zoek je, wat wil je, wat kun je en waar? Het merendeel wilde koop. Geen tiny houses, maar een traditionele woning met drie slaapkamers en een tuin. We kwamen uiteindelijk tot vijf locaties in vier kernen: Zelhem, Steenderen, Vorden en Hengelo. De CPO-vorm riep in eerste instantie veel vragen op bij de jongeren, maar tegelijkertijd wekte het hun nieuwsgierigheid.”
Inschrijfgeld als startkapitaal
“In een CPO-project moet je veel zelf doen”, vertelt Leijssen. “Dat vergt tijd en energie. De groep oprecht geïnteresseerden werd daardoor kleiner. Om te peilen wie er mee wilden doen, openden we een inschrijving. Het inschrijfgeld van 250 euro was bedoeld als drempel. Na twee inschrijfperiodes waren alle locaties vol en hielden we een serieuze groep jongeren over. Op dit moment richten zij per locatie een vereniging, die de inschrijfgelden als startkapitaal krijgt. De onafhankelijke procesbegeleider die ze moeten inschakelen gaat hen helpen met onder meer het opstellen van een programma van eisen, een projectplan, de kavel- en parkeerindeling en het vaststellen van de woningtypes. Maar ook met het dynamische groepsproces dat tijdens zo’n project ontstaat.”
Kostenplaatje
De jongeren krijgen van de gemeente korting op de kavelprijs. “Als steuntje in de rug”, zegt Wolters. “Ook nemen wij de kosten voor het bestemmingsplan voor onze rekening. En waar nodig voor een aantal ingrepen in de openbare ruimte. Alle kosten staan in een overzicht bij de overeenkomst die jongeren tekenen.” De vereniging kan via de CPO-regeling van de provincie Gelderland maximaal 10.000 euro subsidie krijgen voor de initiatieffase, bijvoorbeeld om de procesbegeleider van te betalen. En een renteloze lening in de ontwikkelfase die later opgaat in de hypotheek van de individuele woningen, want een hypotheek aanvragen kan pas wanneer het plan klaar is. Wolters: “Individueel hebben de jongeren de mogelijkheid om bij de gemeente een Starterslening aan te vragen. En de verenigingen doen er slim aan als ze gezamenlijk optrekken voor kostenvoordeel.”
Buurtmaken
Leijssen verwacht dat de bouw over ongeveer een jaar start. “Dat is afhankelijk van de snelheid van de vereniging, maar ook van aannemers die tegenwoordig erg druk zijn. We laten de jongeren nu per locatie alvast kennismaken met de buurt, zodat omwonenden weten wat de plannen zijn. Als ergens jongeren komen wonen, ontstaat vaak de zorg dat er overlast komt. Die zorgen nemen we grotendeels weg door de buren vroegtijdig te betrekken. Het ‘buurtmaken’ herhalen we wanneer er een eerste ontwerp is.”
Gasloze uitdaging
De gemeente is tot nu toe tevreden. “Al zijn er altijd zaken die we achteraf anders zouden doen”, aldus Wolters. “Bij de start van het project moesten we nog nadenken over randvoorwaarden, bijvoorbeeld of we een korting op de grondprijs zouden geven. Meer tijd voor de voorbereiding, vooral op financieel en juridisch vlak, was handig geweest. Aan de andere kant wilden we het niet te veel al dichttimmeren en snelheid in het proces houden om de positieve energie bij de jongeren vast te houden.” Ook Leijssen is positief, al is er nog wel een hobbel te nemen. “Het wordt een uitdaging om binnen de beschikbare budgetten van de jongeren gasloze woningen te bouwen, wat in principe verplicht is sinds 1 juli 2018. Maar dat gaat vast lukken, want er zijn meerdere leveranciers die creatieve, betaalbare oplossingen bieden. Daarnaast zijn banken meer en meer bereid om extra te lenen voor duurzame maatregelen.”
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.