Gemeenten moeten geen grondbank spelen

Nou, dan geven we die grond toch gewoon in bruikleen? Dan hebben we geen verjaring! Maar welk maatschappelijk belang is daarmee gediend?

Veel gemeenten zijn fan van bruikleen. Stel dat je gemeentegrond ziet verdwijnen in particuliere tuinen van je bewoners. Je hebt bezig met een inventarisatie en je kunt nog niet op alle situaties direct reageren. Dan is het verstandig om bij dreigende verjaringsdossiers de grond tijdelijk in bruikleen te geven.

Bruikleen is echter geen wondermiddel. Ik vind het vooral geschikt als tijdelijke oplossing. Er kleven immers ook belangrijke nadelen aan bruikleen, onder andere dat het geen zakelijk maar een persoonlijk recht is: verhuist de bruiklener, dan eindigt over het algemeen de bruikleen ook. Met nieuwe bewoners moet je weer opnieuw een bruikleenovereenkomst sluiten.

Sommige gemeenten doen alleen maar bruikleen. In mijn praktijk kom ik ook veel gemeenten tegen die kampioen bruikleen zijn geworden. “Want dan blijft de grond ons eigendom.” Dat is helemaal waar. Maar… wat moet je met grond, die weliswaar in eigendom is, maar die je vervolgens jarenlang, soms decennia, gratis of voor een prikkie in bruikleen geeft aan bewoners? Welk gemeentelijk belang is daarbij gediend?

Gemeenten moeten zich afvragen wat hierin hun taak eigenlijk is. Gemeentelijk eigendom moet je allereerst gebruiken voor je publieke taakuitoefening, niet om een soort grondbank te spelen voor je bewoners. Grond in bruikleen geven, zodat bewoners een langere voor- of achtertuin krijgen, is immers geen gemeentelijke taak. En als je geen publieke taak meer ziet voor één of meer grondstroken, probeer deze dan te verkopen aan bewoners. En als dat niet kan en medegebruik is mogelijk, ga dan over tot verhuur. Gebruik bruikleen alleen als het echt niet anders kan.

De gemeente Utrecht heeft dat uitstekend begrepen en presteerde het in 2012 om razendsnel haar eigendom - in bruikleen gegeven, maar niet terug gekregen - weer terug te krijgen. In enkele maanden was het voor elkaar.

Lees hier de uitspraak met mijn commentaar.