Friese gemeenten vinden afvaldoel onhaalbaar
Tien Friese gemeenten vinden het afvaldoel van 30 kilo restafval per persoon per jaar onhaalbaar, blijkt uit onderzoek van Omroep Fryslân.
Tien Friese gemeenten achten het onhaalbaar dat hun inwoners in 2025 hoogstens 30 kilo restafval per jaar produceren, zoals het doel is van het landelijk programma Van Afval Naar Grondstof (VANG). Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Fryslân.
109 kilo
Met 109 kilo restafval per jaar per inwoner presteerde Heerenveen in 2020 het best van alle achttien Friese gemeenten. Niettemin is dit nog 79 kilo verwijderd van het VANG-doel voor 2025 .
Realistisch
Alleen de gemeente Smallingerland meent dat het mogelijk is het doel te halen. Tien zien het als onhaalbaar. Zes gemeenten geven aan dat ze nog niet weten of het gaat lukken. Een aantal gemeenten heeft inmiddels de lat verlegd. Leeuwarden zegt niet te streven naar 30 kilo restafval per inwoner in 2025 maar in 2030. De Fryske Marren vindt 60 kilo per inwoner 'realistisch en bereikbaar'.
Meer betalen
De gemeenten zetten verschillende instrumenten in om de portie restafval te verkleinen. Heerenveen, Opsterland en Ooststellingwerf gebruiken Diftar, waarbij inwoners meer betalen als ze meer afval inleveren. In Ooststellingwerf leidde de komst van Diftar in 2019 tot 26 procent minder restafval. Weststellingwerf (200 kilo restafval per inwoner in 2020) en Leeuwarden (173 kilo restafval per inwoner in 2020) willen eind 2022 en begin 2023 Diftar invoeren. Sommige gemeenten proberen de hoeveelheid restafval te verminderen door minder vaak restafval op te halen. In Tytsjerksteradiel zou dat binnen negen maanden geleid hebben tot 16 procent minder restafval.
Dalende trend
Volgens de Benchmark Huishoudelijk Afval van de NVRD en Rijkswaterstaat, waaraan 169 gemeenten hebben deelgenomen, was de hoeveelheid restafval per inwoner in 2020 178 kilo restafval, 8 procent meer dan in 2019. Daarmee is het officiële VANG-doel voor 2020 (100 kilo per inwoner per jaar) ver buiten bereik. Bovendien is in 2020 de dalende trend van de vijf jaar daarvoor afgelopen. De totale hoeveelheid afval per inwoner in 2020 bedroeg 528 kilo.
Best gepresteerd
Van de 169 gemeenten die meededen aan de benchmark heeft het Gelderse Bronkhorst het best gepresteerd. Inwoners van deze landelijke gemeente produceerden in 2020 51 kilo restafval.
Bronkhorst is een landelijke gemeente. Welke alternatieven hebben de bewoners daar om een andere oplossing voor het afval te vinden. En welke van die oplossingen zijn voor stadsbewoners niet uitvoerbaar.
Ik doe een voorspelling. Het aantal geboorten zal rap dalen. Hoeveel plas produceert een niet zindelijk kind? Dat wordt een onmogelijke opgaaf voor nieuwe ouders.