Kramp om kritiek

Het zou naïef zijn om te denken dat het complexe en omvangrijke wetgevingsproces rondom de Omgevingswet volledig vlekkeloos zou verlopen. Zelfs met alle deskundigheid en zorgvuldigheid die er door de makers in wordt gelegd, gaat er wel eens iets niet naar wens. En dat is ook geen probleem.

Waarom dan toch die verkrampte reactie wanneer dat gebeurt? Onlangs uitten meer dan 65 gemeenten en omgevingsdiensten kritiek op het wetgevingsproces. Ze vinden dat ze te weinig tijd kregen om een goede inhoudelijke reactie te geven op de voorliggende uitvoeringswetten, de Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s). Die zijn naar hun mening nog erg ingewikkeld, incompleet en missen eenheid om ze in samenhang te kunnen bekijken. Voor zover ze inhoudelijk konden reageren, noemen zij zorgen over de afwegingsruimte voor gemeenten, het digitale stelsel en de cultuuromslag.

Waardevolle kritiek voor de makers van de wet. Toch reageerde uitgerekend de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) opvallend defensief toen door Kamerleden in een hoorzitting vragen werden gesteld over “ruis” tussen vereniging en achterban. Wij herkennen ons niet in de kritiek, was de reactie vanuit het VNG-bestuur.

De G32 viel de VNG daarin bij. Ze wijzen op de invoeringsondersteuning die zij bieden. Vreemde reacties. Vergeten VNG en G32 even wiens zaak zij dienen? Moeten zij zich niet afvragen hoe het komt dat een aanzienlijke groep gemeenten nu al moeite heeft het tempo bij te benen, ondanks die ondersteuning? Het is ook een lastige positie. Enerzijds moeten VNG en G32 de belangen van hun leden behartigen. Anderzijds willen ze constructieve overlegpartners zijn van het rijk. Wie zo moet balanceren, schiet wel eens in een kramp.

Uiteraard moeten de kritische gemeenten zich ook bezinnen op hun eigen inzet en capaciteit voor de Omgevingswet. Daar zal een tandje bij moeten. Hun belangenclub past het echter niet om de signalen en kritiek van hun achterban verontwaardigd terzijde te schuiven; zij kan er beter voor zorgen dat iedereen is toegerust voor de Omgevingswet. Die gaat in 2019 in voor álle gemeenten.