Diepste polders veiligst bij overstroming

Welke gebieden in Nederland lopen het grootste overstromingsgevaar en waar lopen mensen de meeste kans om door een overstroming te verdrinken? Onderzoeksinstituut Deltares heeft nieuwe overzichtskaarten gemaakt waarop het antwoord op die vragen in één oogopslag te zien is. De kaarten kunnen bijvoorbeeld een handig hulpmiddel zijn bij het maken van plannen voor toekomstige woningbouw. 

Bouwplannen

Ze laten bijvoorbeeld zien 'waar men bij bouwplannen nu en in de toekomst rekening zou moeten houden met mogelijke gevolgen van overstroming'. Dat ligt lang niet altijd voor de hand. 'De kaarten laten zien dat niet alle diepe polders zeer gevaarlijk zijn en niet alle hoge gronden vrij zijn van overstromingsgevaar.'

Mitsen en maren

De kaarten kunnen ook voor een groter publiek interessant zijn. Wie ze bekijkt, kan met een schuifje de situatie van nu vergelijken met de verwachte situatie in het jaar 2050. Dat is wel met veel mitsen en maren: de situatie in 2050 ziet er op de kaarten over het algemeen gunstiger uit dan die van nu. Dat komt onder meer doordat de makers de aanname hebben gedaan dat tegen die tijd alle waterkeringen in Nederland op orde zijn gebracht. Ook is geen rekening gehouden met de effecten van klimaatverandering 'voor de kans op en ernst van hoogwater in buitendijkse gebieden, rivier- en beekdalen en polders'.

Buitendijkse gebieden

Toch geven de kaarten wel een globale indruk. 'Allereerst springen de buitendijkse gebieden eruit', schetsen de onderzoekers van Deltares de plekken die relatief de grootste risico's lopen. 'Die van de Waddeneilanden, die langs het IJsselmeer en de Zeeuwse en Zuid-Hollandse wateren, en de uiterwaarden langs de grote rivieren. Maar ook het Maasdal en de dalen van de grotere beken en kleine riviertjes waarvoor gegevens beschikbaar waren, zoals de Geul, Roer, Dommel en Overijsselse Vecht.'

Gecompartimenteerd

De allerdiepste polders van West-Nederland vallen vaak juist in de laagste gevaarklasse. Dat komt doordat ze worden beschermd door relatief zeer sterke waterkeringen langs de kust en doordat de gebieden 'gecompartimenteerd' zijn. Dat betekent bijvoorbeeld dat een dijk een poldergebied nog eens in tweeën verdeelt, zodat de gevolgen van een overstroming worden beperkt als het toch een keer gebeurt. In totaal maakte Deltares drie kaarten: een met het schadegevaar, een met het verdrinkingsgevaar en een kaart waarin deze twee gevaren met elkaar zijn gecombineerd.