‘Maak duidelijke keuzes over inzet groen gas’

Decentrale overheden willen dat er duidelijke keuzes worden gemaakt over de inzet van groen gas. Omdat de grondstoffen schaars zijn, moet snel duidelijk worden welke toepassingen de hoogste prioriteit hebben. Dat schrijven de VNG, het IPO en de Unie van Waterschappen in een position paper naar aanleiding van plannen voor de inzet van groen gas en waterstof door het kabinet.

Oplossing

Groen gas kan worden geproduceerd uit biogas van baggerslib, afval, gft en vooral van mest uit de veehouderij, en kan worden toegepast als volwaardig alternatief voor aardgas. Om die reden is het een oplossing die veel overheden willen gebruiken voor de energietransitie: er kan gebruik worden gemaakt van de bestaande gasleidingen, zodat nieuwe infrastructuur niet nodig is.  Er hoeft dus geen warmtenet te worden aangelegd en bewoners hoeven niet te investeren in nieuwe technieken als warmtepompen om hun woning te verwarmen.

Kinderschoenen

Maar eigenlijk staat de techniek, net als die voor de toepassing van waterstof als energiebron, nog in de kinderschoenen. Duidelijk is wel dat groen gas nooit voor iedereen een vervanging kan zijn voor het aardgas: door de schaarste van de grondstoffen kan slechts een fractie van het huidige aardgasverbruik op termijn worden vervangen door groen gas. Het kabinet wil de komende jaren investeringen in nieuwe technologie voor het opschalen van de productie van groen gas, en wil dat meer afvalstromen kunnen worden ingezet voor de productie.

Beschikbaarheid

Maar de decentrale overheden wijzen erop dat ook dan de beschikbaarheid gering is, en het rijk geen keuzes maakt voor de inzet van het groene gas. Het gas kan worden ingezet in de bebouwde omgeving, om huizen en bedrijven te verwarmen, maar ook als brandstof voor bussen en auto’s, voor industriële processen en voor de opwekking van elektriciteit. Daar zit wel een spanningsveld, constateren de overheden. ‘Het is van belang dat het kabinet een duidelijke keuze maakt in welke sector het groen gas bij voorkeur moet worden ingezet. Bepalend zou moeten zijn de hoogste maatschappelijke relevantie. De vraag naar groen gas zal naar verwachting sterk stijgen, terwijl sprake is van schaarste.’

Monumenten

Volgens de overheden zelf is groen gas met name geschikt voor de verwarming van woningen die nu door aardgas worden verwarmd, en waarvoor een alternatief als isolatie, all-electric (warmtepomp) of een warmtenet niet mogelijk is. Dat kunnen monumentale woningen zijn, of oude stadswijken zoals binnensteden waar de aanleg van een warmtenet op grote praktische bezwaren stuit, en de woningen slechts tegen enorm hoge kosten geschikt gemaakt kunnen worden voor een warmtepomp. Ook de toepassing in landelijk gebied kan voor de hand liggen op plaatsen waar groen gas in de nabijheid geproduceerd wordt.

Visies

Provincies, waterschappen en gemeenten moeten de komende jaren in transitievisies uiteenzetten welke alternatieven voor aardgas kunnen worden toegepast. Daarom vinden ze het van belang dat decentrale overheden ook meepraten over waar en hoe groen gas wordt opgewekt, en waar de grondstoffen vandaan komen. De rijksoverheid moet volgens hen niet teveel vasthouden aan een landelijke infrastructuur, maar ook ruimte bieden aan lokale en regionale initiatieven en oplossingen.