Groene gemeenten kopen nog steeds liever diesels

De gemeente Roosendaal heeft in het beleidsplan 'Roosendaal Future Proof' fraaie voornemens opgeschreven over meer groen, wateropvang, duurzame energie en mobiliteit. Maar ondanks de mooie plannen gunde de afdeling inkoop van de gemeente de vervanging van maar liefst 23 wagens voor openbare werken in 2017 toch nog aan een leverancier van dieselvoertuigen. 

Geringe actieradius

‘In de aanbesteding is wel gevraagd naar mogelijkheden voor elektrische voertuigen, maar de geringe actieradius van de accu gaf de doorslag naar diesel’, zegt Carl Samuels, adviseur duurzame ontwikkeling van de gemeente. ‘Het ging om grotere wagens met een trekhaak zodat een aanhangwagen bijvoorbeeld boomstronken en afgezaagde takken kon vervoeren”, zegt Samuels verontschuldigend. ‘We hebben in dezelfde periode wel acht kleinere voertuigen voor veiligheid en toezicht met hybride-motoren aangeschaft.’

Driekwart koopt diesel

Vrijwel alle gemeenten hebben zoals Roosendaal de laatste vijf jaar duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Ze willen klimaatneutraal worden, streven een circulaire economie na en leggen daarbij een tijdpad aan de dag dat vaak vele malen ambitieuzer is dan dat van rijk en provincies.

Ronduit verbijsterend is het daarom dat eind vorig jaar uit een benchmark-onderzoek van Natuur & Milieu en PitPoint bleek dat meer dan driekwart van de gemeenten gewoon dieselvoertuigen koopt voor het eigen, vaak omvangrijke wagenpark.

In 2025 emissieloos

De gemeente Groningen bewijst dat het anders kan. De stad scoort goed in de benchmark. ‘Wij hebben al in 2014 afgesproken dat de stadsdistributie in het centrum in 2025 emissieloos moet zijn, dus wilden wij daar het voortouw in nemen’, zegt Gerrit Griffioen, hoofd van de afdeling materieel bij Stadsbeheer in Groningen. Griffioen oriënteerde zich eerst op elektrisch. Vooral voor het zware materieel schrok hij echter van de geringe batterijcapaciteit.

Waterstofauto’s

Hij stuitte vervolgens op waterstofauto's. ‘Ze zijn relatief licht, je kunt snel tanken en de waterstof kunnen we zelf maken uit een zonnepark van 44.000 panelen dat op onze oude vuilstortplaats is aangelegd. Met de duurzame stroom splitsen we dan water in zuurstof en waterstof.’

Omgekeerde weg
Waar anderen misschien zouden kiezen om te beginnen met het kleine spul als een bodewagen of een auto van handhaving, koos Griffioen de omgekeerde weg. In 2016 was er een aanbesteding voor een vuilniswagen die met een hijsarm ondergrondse afvalcontainers leegde. ‘In de wagen moest er bovendien een mechanisme zijn dat plastic en ook restafval kan verdichten door het samen te persen.’

DAF-truc wordt waterstofwagen
Als het met deze auto lukt, lijkt de rest ook te realiseren, redeneerde Griffioen. Dus werd een DAF-vuilniswagen door het bedrijf E-trucks omgebouwd tot waterstofwagen. Deze week gaat hij in bedrijf. En Groningen zit niet stil. ‘We hebben intussen ook twee personenauto's, een minibus, een veegwagen en vier vrachtwagens op waterstof besteld, net als twee streetscooters die we van een handveegopbouw voorzien.’

Van broem naar zoem

Groningen gaat 'van broem naar zoem', aldus Griffioen. ‘We denken in 2018 5 procent van onze wagenpark te vergroenen met waterstof en elektrisch vervoer, in 2020 zitten we op 10 procent.’ Dat betekent dat er toch nogal diesel zal rijden. ‘Ja, klopt’, zegt Griffioen, ‘maar die rijden niet op diesel maar GTL, dat is gemaakt van, eh…, aardgas, maar komt uit het Midden-Oosten.’

Kwetsbare groep in diesels

Bij Natuur & Milieu roemt programmaleider mobiliteit Karin Blaauw de aanpak van Groningen maar ze betreurt de laksheid van de meeste gemeenten. ‘Het is vreemd dat gemeenten met klimaatambities en schone lucht doelen juist de kwetsbare groepen als Wmo-mensen in vervuilende dieselbusjes laten vervoeren. De gemeente bespaart op de korte termijn wel geld door goedkope, vervuilende diesels in te huren, maar is meer geld kwijt aan het nemen van maatregelen tegen luchtvervuiling en het halen van klimaatdoelen.’