Al eerder beschadigingen aan Limburgse dam

Door een ‘combinatie van factoren’ bezweek begin dit jaar een dam bij de overlaat Bosscherveld in de buurt van Maastricht. Al twee keer eerder was schade aan de dam ontstaan, zo blijkt uit onderzoek van Deltares. Het bureau verlangt grotere inspanning van toezichthouders. 

Op drift

Als gevolg van het bezwijken van de overlaatdam raakte een woonboot op drift die vervolgens een Maastrichtse brug ramde, met grote schade tot gevolg. Bewoners van andere boten moesten worden geëvacueerd.

Verdriedubbeling

Volgens een onderzoek van Deltares zorgen het Grensmaas-project en de veranderde scheepvaartopening bij Borgharen de afgelopen jaren voor een verdriedubbeling van het waterstandsverval in de Maas. Daarbij komen de gevolgen van klimaatveranderingen met sterker wisselende waterstanden. De in 1930 aangelegde dam was daar niet op berekend.

Stenen

Door toenemende begroeiing op de overlaat en de er op aangebrachte kleppen waren  de krachten op het talud benedenstrooms verder toegenomen. ‘De bekleding van de overlaat was niet bestand tegen de snellere stroming, turbulentie en de daarmee gepaarde drukfluctuaties, waarna er stenen zijn losgeraakt’, schrijft Deltares in het onderzoeksrapport. Dat gebeurde ook al in september 2014 en in juli 2021.

Enige risico’s

Het rapport laat zich niet expliciet uit over de vraag of de doorbraak van de overlaatdam te voorzien zou zijn geweest of te wijten aan tekortschietend toezicht. Voormalig minister Harbers van Verkeer en Waterstaat liet in februari weten dat enige risico’s bij de overlaatdam bij Rijkswaterstaat bekend waren, maar dat de kans op bezwijken van de dam niet groot genoeg werd geacht om meer voorzorgsmaatregelen te nemen.

Grotere inspanning

Deltares oordeelt nu dat het aanbeveling verdient om bij het toekomstig beheer van de dam het functioneren van de gehele overlaat én het omliggend stroomgebied te betrekken. Zo kunnen ‘mogelijke faalpaden’ eerder worden opgespoord. ‘Dit vraagt een grotere inspanning van deskundigen bij instandhoudingsinspecties.’

Klimaatverandering

Volgens minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) wordt de nieuwe dam robuuster en toekomstbestendig, omdat er rekening wordt gehouden met de gevolgen van klimaatverandering. De aanleg verloopt volgens hem voorspoedig.