'Onze mensen willen duidelijkheid over Omgevingswet’

Dijk: ‘In het Digitaal Stelsel Omgevingswet zit een aantal onhandige dingen in. Men heeft er bijvoorbeeld geen rekening mee gehouden dat omgevingsdiensten namens gemeenten en provincies ook vergunningen afhandelen. Dat alsnog inregelen van de behandeldiensten is best ingewikkeld. Een bouwactiviteit die bij een gemeente binnenkomt moet naar ons worden doorgestuurd. Het DSO herkent dat niet automatisch, al kun je dat met een Geo-contour oplossen. Maar hindernissen… dat vind ik een te negatief woord. Het DSO is op 1 januari goed genoeg om mee te beginnen’.

Vlaander: ‘In het politieke debat gaat het nu vooral over of software X werkt of beslisboom Y, maar er zullen dingen fout blijven gaan. Het is een complexe wet en we hebben niet voor niets tien jaar overgangsrecht. We moeten voor 1 januari de hele keten nog goed oefenen. En ja, qua ict en techniek moet voor die tijd een aantal zaken echt nog  beter. Maar op het moment dat een wet in werking treedt, betekent dat niet dat er niks meer aan hoeft te worden gedaan. Het echte werk begint pas na 1 januari 2024.’

Dijk: ‘Ik voorzie dat er na de invoering in eerste instantie nog veel extra administratieve handelingen nodig zijn. Dat is jammer. Het kost geld en je maakt daarbij ook fouten. Mijn devies aan het landelijk team zou zijn: stop niet met ontwikkelen van software, maar ga ermee door.’

Dijk: ‘Ik zie nog geen pareltjes.  Die zijn er misschien voor dakkapellen, maar niet voor de taken die wij doen op het gebied van milieu en bodem. Ruben, zie jij al pareltjes?’

Vlaander: ‘We moeten ervoor waken dat we bij Omgevingswet alleen nog maar over de ict praten. Ik zeg niet dat die niet belangrijk is, maar de bedoeling van de wet sneeuwt erdoor onder. Er moet veel meer aandacht komen voor de samenwerking aan de voorkant bij ruimtelijke initiatieven. Dat kan een vliegwiel vormen tussen beleid en uitvoering, zeker als ketenpartners elkaar nadrukkelijker opzoeken.’

Dijk: ‘Vooral door snel duidelijkheid te geven over de invoeringsdatum. Wij zien dat door alle Haagse aandacht voor de Omgevingswet de wetgeving over andere belangrijke onderwerpen als ammoniak, waterstof en elektrische vrachtwagens stil is komen te liggen. Begin met het schrijven van wetgeving, ook voor die onderwerpen. En laat het rijk ook goed nadenken over de periode na de inwerkingtreding. We zullen dan ongetwijfeld tegen allerlei praktische zaken aanlopen. Zorg dat aanpassingen in het DSO of de wetgeving snel kunnen worden doorgevoerd.’

Vlaander: ‘Stel dat je een nieuwe auto koopt, waarmee je de overstap maakt van benzine naar elektrisch. Op het dashboard zie je allemaal nieuwe knopjes. En toch is het een model dat zuiniger rijdt, en beter. Je moet er alleen aan wennen. Zo zie ik het ook met de Omgevingswet. We zijn in Nederland gewend om alles helemaal dicht te regelen. Maar er moeten na de invoering ook fouten kunnen worden gemaakt. Accepteer dus dat er straks dingen zullen misgaan. Dat haalt een deel van de druk van de invoering af.’

Vlaander:  ‘Dat primaat is echt aan de Eerste Kamer. Maar ik ben straks wel blij als er duidelijkheid is. Dan kan ik ook duidelijk zijn naar mijn collega’s: nu gaan we echt.’