(On)vertrouwd met waterschap

In 2023 kunnen we weer naar de stembus. Niet alleen stemmen we voor de Provinciale Staten en daarmee indirect voor de Eerste Kamer, ook de waterschapsverkiezingen komen eraan. Alhoewel Nederlanders in toenemende mate te maken lijken te hebben met de gevolgen van extreem weer en andere waterschapsthema’s, hebben zij niet altijd een helder beeld van de rol die de waterschappen spelen. Ook betekent dit niet direct dat zij bereid zijn om te gaan stemmen. Dat blijkt uit onderzoek van Citisens.

Kennis over waterschap

Weten Nederlanders wat de taken van de waterschappen inhouden? 46 procent van de Nederlanders zegt een duidelijk beeld te hebben van wat de waterschappen doen, ten opzichte van 36 procent die hier geen beeld bij heeft. Twee derde van de Nederlanders zou graag meer willen weten over wat het waterschap in hun regio doet. Nederlanders associëren de waterschappen voornamelijk met waterzuivering. Minder bekend zijn zij met de adviserende rol die de waterschappen spelen bij de ruimtelijke inrichting van Nederland.

Ervaring met waterschap

Nederlanders komen in hun dagelijks leven vaak in aanraking met kwesties waar het waterschap zich mee bezig houdt. Zo heeft ruim de helft van de Nederlanders wel eens te maken gehad met zaken veroorzaakt door regen of een overstroming, zoals het onderlopen van de straat of een deel van de woning. Wat zaken veroorzaakt door droogte betreft, zoals niet mogen sproeien of het afnemen van flora en fauna in eigen tuin, is dit zelfs driekwart van de Nederlanders.

Opkomst bij verkiezingen

Stemmen voor de waterschappen doen Nederlanders vooral omdat zij vinden dat stemmen hun plicht is als inwoner van Nederland: 6 op de 10 Nederlanders die gaan stemmen voor de waterschapsverkiezingen doet dit om deze reden. Slechts 3 op de 10 doen dit omdat ze de onderwerpen van de waterschapsverkiezingen belangrijk vinden. Als belangrijkste redenen om niet te gaan stemmen noemen Nederlanders dat ze het idee hebben te weinig van de waterschappen af te weten of niet weten op wie ze moeten stemmen. Ook vindt een deel dat de waterschappen bij het rijk moeten horen en dat het werk van de waterschappen niet zou moeten worden gepolitiseerd.

Belangrijke thema’s

Dat er echter niet één lijn te trekken is in het beleid van de waterschappen zien we in de meningsverschillen die Nederlanders hebben met betrekking tot de belangrijkste thema’s. Zo zijn Nederlanders het er niet over eens of we hogere dijken moeten bouwen (43 procent) of zelf moeten verhuizen en water de ruimte moeten geven (38 procent). Nederlanders hechten veel belang aan de belangrijkste thema’s voor de aankomende waterschapsverkiezingen. Met betrekking tot welke thema’s zij het belangrijkst vinden is een onderscheid te zien tussen kustgelegen waterschappen en waterschappen die meer landinwaarts liggen: inwoners van Friesland en Zeeland vinden vaak het bouwen en onderhoud van dijken het belangrijkste thema. Inwoners van Limburg en Brabant zijn daarentegen meer gericht op de afvoer van water bij slecht weer, bijvoorbeeld hevige regenval.