Nieuwe grote woninglocaties aangewezen, voor na 2030

In het Hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie staat dat zo snel mogelijk nieuwe locaties moeten worden aangewezen voor grootschalige woningbouw. Demissionair minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken stuurde woensdag precies zo'n lijst met nieuwe woningbouwlocaties naar de Tweede Kamer. Daarmee illustreert hij hoezeer het komende kabinet het huidige woningbouwbeleid zal voortzetten.

Het gaat om een gezamenlijke quick scan van de ministeries van Binnenlandse Zaken, Economische Zaken, en Infrastructuur & Waterstaat, bijgestaan door adviesbureau APPM. De analyse is, volgens de schrijvers van het rapport, bedoeld ‘voor de formatietafel’. Een uitvoeringstoets is nog niet gedaan. Het gaat om een totaal van potentieel 175.000 nieuwe woningen, verdeeld over 33 gemeenten. Elk woningbouwproject telt minstens 3000 nieuwbouwhuizen.

De kaart hierboven komt uit de genoemde quick scan. De selectie is gemaakt op basis van criteria rond woonaantrekkelijkheid, de verwachte lokale druk op de woningmarkt, de bereikbaarheid, de kracht van de regionale economie, de overstromingsrisico's, bodemdaling en drinkwaterbeschikbaarheid.

De Randstad

Ook na 2030 is grootschalig doorbouwen in de Randstad een voor de hand liggende gedachte, schrijven de opstellers van het rapport. Dat heeft volgens hen te maken met de woningbouwplannen in die regio, de woonaantrekkelijkheid en de voortdurende druk op de woningmarkt. Maar de onderzoekers hebben ook gekeken naar het noorden, oosten en zuiden van het land, en kwamen uit bij de Brabantse Stedenrij; de Stedendriehoek van Apeldoorn, Deventer en Zutphen; Twente; de delen van Limburg vlakbij intercity-treinstations; de regio Groningen-Assen samen met Emmen; en de Friese steden, waaronder vooral Leeuwarden.

Snelweg en trein 

Wat bereikbaarheid betreft, zijn de snelwegen A1 (van Amsterdam naar de Duitse grens bij Enschede), de A2 (Amsterdam naar Maastricht) en A4 (Amsterdam naar Roosendaal) van groot belang bij het denken over grootschalige woningbouw. Voor de Friese steden en Groningen-Assen kan de aanleg van de Lelylijn en Nedersaksenlijn, beiden treinverbindingen, bepalend zijn. Beide spoorlijnen gelden in het Hoofdlijnenakkoord als prioriteiten.

De huidige bouw

De nieuwe grote woningbouwlocaties worden een aanvulling voor ná 2030 op de huidige zeventien grootschalige woningbouwlocaties die het rijk ondersteunt. Deze oude gebieden, waar de bouw vaak net is gestart, bieden op papier ruimte voor 600.000 nieuwe woningen in 2040. De bouw van 26.000 hiervan is nu gestart. Op 31 december 2030 moeten de eerste 300.000 overeind staan. Het gaat om woningbouwprojecten in onder meer Groningen, Eindhoven, de Brabantse Stedenrij, Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Zwolle en Arnhem.

Samen dekken zij eenderde van de bijna één miljoen woningen die het vertrekkend kabinet in 2030 wil zien staan, gerekend vanaf 2022. De teller van alle nieuwe woningen sinds het begin van het nu demissionaire kabinet staat volgens minister De Jonge op 180.000. Dat schrijft hij woensdag in een tweede brief aan de Tweede Kamer. Het tempo moet in de nabije toekomst dus omhoog, vindt hij.

54.536 extra

Bovendien voldoen de huidige woondeals niet, die de minister de afgelopen jaren met verschillende woningbouwregio's sloot en zouden moeten uitlopen op zo'n 936.000 nieuwe woningen in uiterlijk 2030. Eind mei sprak de minister met provinciebestuurders af dat zij over nog eens 54.536 extra nieuwbouwwoningen in overleg gaan met de gemeenten die onder hen vallen.

De provincies krijgen dit jaar 10 miljoen euro extra hiervoor, schrijft de minister. In de Metropoolregio Eindhoven groeit de huidige woondeal zelfs met 17.000 nieuwbouwwoningen, omdat de chipsector er om huisvesting schreeuwt.