Netbeheerder Liander wil nauw overleg met gemeenten

Met name bewustwording. We weten dus dat één op de drie straten opengaat en dat we een verdubbeling van het aantal trafo's (transformatorhuisjes, red) kwijt moeten in de bestaande wijken. Dan gaan gelijk allerlei belletjes rinkelen: hóe dan? Die bestaande wijk is destijds zo opgezet dat er voor vier trafo's ruimte was, en nu komen er vier bij. Dat gaat ten koste van iets: van parkeerplaatsen, van een stukje groen, van een stukje uitzicht. Dit moeten we gezamenlijk tóch gaan organiseren om de ambities en verduurzaming mogelijk te kunnen maken. Daarvoor hebben we als Liander vroegtijdig inzicht nodig in alle ambities die gemeenten en provincies hebben voor de toekomst: wat is je woningbouwopgave? wat is je transitievisie warmte?

Zo'n visie is vaak nog te vaag. Hoe gaan we die concretiseren? Dat moeten we allemaal goed in beeld krijgen om het net van de toekomst te kunnen uitleggen.

Met een warmtenet zijn er minder transformatorhuisjes nodig in een wijk, omdat de stroomcapaciteitspiek minder groot is dan in het geval van all electric. Er zijn minder trafo’s nodig en minder zware kabels. Niet alles kan zomaar geëlektrificeerd  worden: gemeenten doen er goed aan te kijken wat goed is voor een specifieke wijk. Maar het eerlijke verhaal is dat een warmtenet waarschijnlijk niet altijd leidt tot minder ruimtegebruik: bij een warmtenet heb je in een wijk toch weer een warmteoverdrachtstation van het warmtenet nodig.

Wij vinden dat er goed gekeken moet worden naar het spreiden van warmteoplossingen. Wat is goed voor welke wijk en welke bronnen zijn beschikbaar? Waar kun je in potentie warmtenetten aanleggen? Zo hebben Alkmaar en Purmerend  een warmtebedrijf met een warmtenet, een mooie basis om op  door te ontwikkelen. Het maakt daarbij uit of er op een plek hoogbouw is. Een warmtebedrijf kijkt naar de business case en wil de bijdrage aansluitkosten laag houden. Hoe meer aansluitingen je hebt, hoe lager die zijn.

In sommige gevallen helaas wel, als we lokaal bijvoorbeeld te veel zonne-energie opwekken. Dan duwen we gelijktijdig een maximale hoeveelheid stroom het net in, dat daar niet op is toegerust. We moeten slimmer met ons energiegebruik omgaan. Als je de stroom direct gebruikt als je hem opwekt, is er minder infrastructuur nodig. We kunnen in principe alles bouwen, maar dat willen we niet. Kijk je naar de gemiddelde wijk in Nederland, dan heb je op één stukje grond al vier ruimteclaims: klimaatadaptie, hittestress, woningbouw, en wij van Liander moeten ook vanalles. 

Een voorbeeld van slimmer omgaan met energie is een elektrische auto niet alleen inpluggen om hem te laden, maar de auto ook gebruiken om lokaal het net mee te balanceren. Als de zon schijnt, laad je je auto en verklein je zo de terugleverpiek naar het net. Als je 's avonds tv kijkt en aan het koken bent, ontlaad je de auto om de vraagpiek te dempen.

Dat kunnen wij wel ondersteunen. Het doel dat we gezamenlijk nastreven is reductie van de CO2-uitstoot, en dat begint altijd bij verminderen. Wij hebben inderdaad weinig sturingsmogelijkheden, maar gemeenten zien dit wel in. Ook vanwege de energiearmoede zie je gemeenten stappen nemen: niet alleen een paar zonnepanelen op het dak schroeven, maar eveneens dubbel glas aanbrengen. Dat gebeurt in samenwerking met woningbouwcorporaties. Sowieso moeten volgens de landelijke afspraken oudere woningen aangepakt worden. Die stappen zijn versneld door de hoge energieprijzen.