‘Cultuuromslag nodig voor gezondheid in r.o.’

Nadenken over gezondheid is een kwestie van een cultuuromslag in de wereld van de ruimtelijke ordening, zegt wethouder Victor Everhardt van Utrecht (D66, Volksgezondheid/Stationsgebied). Hij ziet dat stapsgewijs gebeuren sinds zijn college het onderwerp een belangrijke plek heeft gegeven. 

Leerproces 

Enige tijd geleden blokkeerde het college nog een nieuwbouwplan voor een school. ‘Het was een mooie plek, maar er zou in de toekomst een grote wegverbreding vlakbij komen, dat is geen goede combinatie. Als college hebben we dat ambtelijk advies dus teruggestuurd.’ Het is een leerproces, ziet de wethouder. Gezonde stedelijke ontwikkeling is inmiddels een aparte paragraaf in collegevoorstellen.

Pilotgemeente

Utrecht is een van de pilotgemeenten voor het programma Slimme en Gezonde stad van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Andere koplopers zijn de steden Eindhoven, Rotterdam, Nijmegen, Schiedam, Groningen en Maastricht. Op provinciaal niveau is Noord-Brabant de eerste provincie die afgelopen jaar met de Brabantse Health Deal gezondheid breed en concreet op de agenda van bestuurders en beleidsmakers is gezet.

Breed oppakken

Bij de zoektocht naar oplossingen voor een gezonde stad staat luchtkwaliteit centraal, zegt de programmaleider van het ministerie. Dat heeft – na roken – nu eenmaal de grootste impact op de gezondheid van mensen. Toch pakken Brabant en Utrecht het thema van de gezonde stad breder op, met aandacht voor participatie, sociale cohesie en met aandacht voor de gezondheidsvoordelen van een groene leefomgeving.

Aangenaam wonen en werken

Bij de herinrichting van het Utrechtse Beurskwartier, de achterzijde van het vernieuwde centraal station, staat daarom gezonde stedelijke ontwikkeling centraal in de planontwikkeling. De gemeente kreeg Europese subsidie voor een living lab, waar burgers en internationale wetenschappers meedenken over het nieuwe gebied. Het moet een wijk worden waar wonen en werken aangenaam samen gaan. Dus geen kantoorgebied waar ’s avonds niemand zich meer vertoont, legt Everhardt uit. ‘Er komt wel hoge bebouwing, maar met een prettige inrichting van de plinten, met groene wandelroutes en plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Er komt ruimte voor buurtwinkels en kleinere bouwblokken, in eigendom van de bewoners zelf. Dat eigenaarschap geeft een toegevoegde waarde.’

Lees deze week in Binnenlands Bestuur nr.1 meer over de Utrechtse aanpak, de Brabantse Health Deal en hoe waterschap De Dommel werkt aan de gezonde stad.