Puzzelen met maatschappelijk vastgoed

Veel gemeentelijk vastgoed komt komende jaren leeg te staan. Wat moeten gemeenten met al die ongebruikte verzorgingshuizen, scholen en buurthuizen? Leegstand is niet alleen maar erg, het is ook flexibiliteit, zegt Almere. Als je het maar managet.

Kaartenbak en Google streetview

Het vastgoedbedrijf van Almere gebruikt daarvoor een vastgoedmanagementsysteem dat een combinatie is van de aloude kaartenbak met gemeentelijke gebouwen, aangevuld met gegevens over de tevredenheid van gebruikers, de onderhoudsstaat, het financiële en maatschappelijke resultaat en Google streetview. Het vastgoedbedrijf heeft daarmee controle over het hele vastgoedbestand van de gemeente Almere.

Almere is een koploper, stelt Ingrid de Moel van Bouwstenen voor Sociaal, kennisplatform over maatschappelijk vastgoed. Nog maar weinig gemeenten zijn op deze manier ‘in controll’: hebben hun vastgoedbeheer gecentraliseerd en sturen daarmee op maatschappelijke doelen. De Hanze Hogeschool houdt in de Barometer Maatschappelijk Vastgoed al enkele jaren bij hoe het is gesteld met gemeentelijk vastgoed. Uit de meest recente cijfers blijkt dat het merendeel van de gemeenten het maatschappelijk vastgoed centraal organiseert en uitvoert. Dit geldt voor kleine en vooral grote gemeenten; middelgrote gemeenten doen nog veel decentraal. Maar het is in beweging, is de indruk van betrokkenen. Momenteel geven gemeenten prioriteit aan het verkrijgen van inzicht in de gemeentelijke vastgoedportefeuille.

Afstemmen met beleidsafdelingen

Almere ziet vastgoed niet als doel, maar als middel om beleidsdoelen te bereiken, zegt verantwoordelijk wethouder Mark Pol. ‘Daarvoor moet je inzichtelijk hebben welke gebouwen je hebt, waarvoor en wanneer ze te gebruiken zijn. Dat is ons aardig gelukt.’ Het vastgoedbedrijf Almere beheert de 320 gemeentelijke gebouwen (700.000 vierkante meter) en stemt jaarlijks met beleidsafdelingen de behoeften af.

De leegstand in Almere valt mee, maar de vergrijzing heeft de komende jaren grote gevolgen voor het gebruik van schoolgebouwen en jeugdhonken. ‘We hebben al een schoolgebouw omgevormd tot gebiedscentrum van de gemeente, waar onder andere de wijkregisseur zit, voor contact met bewoners’, zegt Pol. In een ander schoolpand heeft een ondernemer een dansschool geopend en ook kinderdagverblijven vullen gaten. Voor gemeentelijke gebouwen die geen maatschappelijke bestemming meer hebben is commerciële verhuur of verkoop een prima oplossing. ‘De vastgoedwereld is dynamisch, dat vraagt om flexibiliteit. Vastgoedmanagement zorgt daarvoor.’

Lees het hele artikel over het managen van maatschappelijk vastgoed in BB nr 11, dat deze week verschijnt.