‘Let bij regionale samenwerking goed op de rolverdeling'

Het belang van regionale samenwerking neemt toe, zeker voor het ruimtelijk domein. Provincies moeten vanaf 1 oktober de plannen bij elkaar brengen voor ruimtelijke opgaven als woningbouw en de energietransitie. Samenwerkingsverbanden zijn daarbij belangrijk, maar het is soms moeilijk om goede keuzes te maken. Er zijn veel conflicterende ruimteclaims, concludeert de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Steeds belangrijker

De integrale benadering waar de Omgevingswet op inzet brengt in de praktijk ‘nog vele vraagstukken met zich mee’, schrijft de VNG. Individuele gemeenten hebben moeite de juiste mensen te vinden en capaciteit te behouden om met die vraagstukken antwoord te geven. ‘Binnen Nederland vormt de regio daarom een steeds belangrijker wordende grootheid en een sleutel om aan bestendige oplossingen te werken.’

De VNG voerde verkennende gesprekken over ruimtelijke opgaven en succesvolle samenwerking en komt met een aantal aanbevelingen. ‘Besteed voldoende aandacht aan informele netwerken binnen de regio.’ Let op de verwevenheid tussen stad en land, zoek naar een slimme en efficiënte organisatie van de samenwerking en ‘zoek naar de juiste rollen van alle betrokken partijen en wees helder wanneer u vanuit welke rol acteert: sturend of faciliterend etcetera’.

Grip

Uitdagingen voor Flevoland zijn bijvoorbeeld ‘om de koploperspositie van de landbouw te behouden en te verduurzamen en tegelijkertijd de ecologie en een impuls te geven’. Dat staat op de ‘praatplaat’ die de VNG ontwikkelde als instrument voor gesprekken over samenwerking. Die illustreert ook de verwevenheid van regionale samenwerkingsverbanden in de provincie:

Gemeenteraden kunnen worstelen met de grip op regionale samenwerking – volgens sommigen hollen ze de invloed van raadsleden uit. Uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden bleek in december dat raadsleden steeds ontevredener zijn over deze vorm van samenwerking. De wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr), die 1 juli in werking trad, dient om volksvertegenwoordigers meer invloed te geven.