‘Ik voel me als een vis in het water’

Wat doet een dijkgraaf?
Ik ben de ‘burgemeester’ van het waterschap en zorg er samen met 320 medewerkers voor dat het watersysteem in onze regio op orde blijft. Dat wil zeggen dat we dijken onderhouden, het oppervlaktewater zuiveren en voorkomen dat inwoners natte voeten krijgen.

Wat zijn de waterproblemen in uw regio?
We hebben hoge zandgronden in het oosten, diepe veengebieden in het westen en de stad Utrecht middenin. De bodemdaling in de veenweidegebieden is een probleem. Door het eeuwenlang inklinken van veen en wegpompen van water is de bodem gedaald. We kunnen het waterpeil niet eeuwig blijven verlagen. In overleg met boeren experimenteren we met nieuwe drainagesystemen. Een ander voorbeeld is dat we samen met de gemeente Utrecht bezig zijn een oude rioolwaterzuiveringsinstallatie te verplaatsen zodat er ruimte komt voor een nieuwe woonwijk.

Heeft het waterschap invloed?
Wij vormen een zelfstandig bestuursorgaan met een eigen stem en werken samen met de gemeente, provincie en andere waterschappen om Nederland droog te houden. Wij zijn in feite de vierde overheidslaag. Onze kracht is de overtuiging. Als een wethouder een wijk wil bouwen die wat ons betreft de watertoets niet doorstaat, zal hij dat plan niet snel doorzetten. Daarnaast hebben we ook sterke bevoegdheden. Als een gemeente een illegaal bouwsel op een dijk neerzet, mogen we dat verwijderen.

Toch weten veel mensen niet wat een waterschap doet.
Dat klopt. Als er een dijk doorbreekt, komen we in het nieuws. Als de situatie stabiel is, lijkt dat vrij vanzelfsprekend, terwijl daar toch een hele organisatie achter zit. Het is een van mijn taken om ons werkterrein bekender te maken. Ik denk dat de klimaatdiscussie daarbij helpt. Water gaat steeds meer de agenda bepalen.

Houdt Nederland droge voeten?
Alleen als de 26 waterschappen hier samen wat aan doen. Door het veranderende klimaat verwachten we een zeespiegelstijging van maximaal één meter. De dijken zullen in de toekomst verhoogd moeten worden. Tegelijkertijd houden we de rivieren in de gaten. We zijn al bezig met de verruiming van rivierbeddingen om extreme wateraanvoer via de Rijn en Maas op te vangen. De betrokkenheid bij klimaatverandering is gelukkig groot. Het rapport van de commissie-Veerman dat binnenkort uitkomt, zal richtinggevend zijn. Ook is er dit najaar een rampenoefening met als uitgangssituatie: de Randstad onder water.

Wat voor een soort bestuurder bent u?
Ik ben wel een polderaar. Ik zoek naar samenwerking met andere partijen. Grote stappen snel thuis werkt niet in Nederland. We zijn nu bijvoorbeeld bezig met een nieuw waterbeheerplan voor de regio. Dan gaan we eerst met de gemeente, boeren en natuurbeheerders praten. We willen dat ze meedenken. Zo creëer je ook draagvlak.

Hoe verschilt dit werk met uw baan bij de provincie?
Dit werk is veel praktischer. Het gaat om het bedienen van sluisjes, het maaien van de dijk, het bestrijden van muskusratten. Het is een functionele democratie. Bij de provincie gaat het meer om de grote lijnen. Het is minder uitvoerend. Een ander vermoedelijk regionaal verschil is dat de collega’s hier minder direct zijn. Daar moest ik wel aan wennen. Maar ik voel me inmiddels als een vis in het water.

Brengt u uw vrije tijd ook door op het water?
Nee, ik heb geen bootje. Ik sta liever op de golfbaan. Ik vind water vooral een erg interessant werkterrein.