Twee scholen in één nieuw gebouw

In de wijk Presikhaaf in Arnhem is een innovatief kindcentrum gerealiseerd, dat openbare basisschool De Parkschool en islamitische basisschool Ibn-i Sina huisvest. Dit project is onderdeel van het Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs 2017-2026 van de gemeente Arnhem. Het gebouw brengt niet alleen twee scholen samen, maar ook twee schoolbesturen: Flores Onderwijs en Simon Scholen.

Binnen het IHP is een duidelijk doel afgesproken: overmaat in schoolgebouwen minimaliseren en zorgen voor optimaal ruimtegebruik in duurzame scholen. Door twee scholen in één gebouw onder te brengen kunnen ruimten onderling goed benut worden bij krimp of groei. Beide schoolbesturen zagen dit als een duidelijke opgave, maar ook als een uitdaging; hoe pak je zoiets aan met elkaar? Flores Onderwijs en Simon Scholen hebben HEVO in 2020 benaderd met deze vraag.

Beide scholen zijn ontworpen in lijn met de eigen onderwijsvisie, voorzien van klaslokalen en werk­plekken die perfect aansluiten bij hun specifieke lesmethoden. Het schoolgebouw sluit naadloos aan bij de wijk, wat bijdraagt aan de leefbaarheid en het groene karakter van de omgeving in stand houdt.

Hoe gaan we samenwerken?

De locatie was al bekend, naast de bestaande Parkschool, op een schitterende groene plek midden in een woonwijk. Voor ruim 500 leerlingen moest daar de school van 2.950 m² bvo gebouwd gaan worden.
Met twee onderwijsvisies en de samenwerkingsvisie is er gestart met een BeSeF-traject. In dit traject zijn de onderwerpen beheer, exploitatie, samenwerking, eigendom en financiën uitvoerig aan bod gekomen. Het is van belang om deze onderwerpen al tijdens de initiatieffase met elkaar te bespreken:

• Hoe gaan we samenwerken?
• Wie beheert het gebouw?
• Gaan we ruimten delen?
• Wie wordt eigenaar?

Tijdens werksessies heeft men elkaar goed leren kennen en zijn ervaringen van beide schoolbesturen en HEVO op tafel gekomen en vormden daarmee een goed startpunt voor het opstellen van het Programma van Eisen en het ontwerp.

Indeling schoolgebouw

Het gebouw bestaat uit twee duidelijke vleugels en één middenstuk. Centraal in het gebouw bevinden zich de gemeenschappelijke ruimten, zoals het speellokaal, de centrale hal met keuken, spreek­ruimten en de bibliotheek. In iedere vleugel is de onderwijsvisie vertaald in een huisvestings­concept.
De Parkschool heeft als duidelijke visie dat er naast instructielokalen ook ruimte moet zijn voor samenwerken in kleine groepen én om zelfstandig te werken. Het leerplein waar de instructielokalen omheen liggen, leent zich hier perfect voor. 
Ibn-i Sina heeft juist de duidelijke keuze gemaakt dat onderwijs plaatsvindt in lokalen en dat deze ook voldoende groot moeten zijn. Daarnaast kunnen leerlingen op de gang zelfstandig werken en is er een gebedsruimte ingepast.

Selecteren van de juiste samenwerkings­partner

Het was cruciaal om een architect te vinden die de unieke identiteiten van beide scholen begreep en deze kon vertalen. HEVO stelde een procedure voor waarbij vijf architectenbureaus werden geselecteerd uit een longlist. Na presentaties en workshops bleven er twee bureaus over, en unaniem werd gekozen voor architectenbureau LKSVDD.

Identiteit

Voor beide scholen is het uitdragen van de identiteit van belang: 'Het mag ook echt zichtbaar zijn dat we anders zijn'. Het ontwerp benadrukt synergie tussen de scholen, terwijl het ook hun afzonderlijke identiteiten accentueert. Dit is zichtbaar in de gevels, waar lichte overkragingen en aluminium panelen met unieke patronen de entrees markeren. Het interieur weerspiegelt de onderwijsvisies door middel van specifieke keuzes in ruimtegebruik, transparantie en materialen. In De Parkschool zijn parkillustraties en groene elementen zichtbaar, terwijl in Ibn-i Sina herkenbare patronen en structuren te vinden zijn. Een centrale, rustig ogende ontmoetingsruimte en gedeelde faciliteiten ondersteunen de interactie tussen de scholen.

Duurzaamheid en toekomstbestendigheid

Een duurzaam gebouw dat minimaal voldoet aan Frisse Scholen klasse B en BENG is het uitgangs­punt geweest. Flexibiliteit in het ontwerp maakt aanpassing aan veranderende leerlingenaantallen mogelijk. Het gebouw kent een heldere constructieve structuur en vrije vloervelden. De keuze voor een warmte-koudeopslagsysteem en wadi’s voor waterbeheer benadrukken de ambities. Het gebouw ligt als een paviljoen in het groen en dat is te danken aan de plek en aan het zorgvuldige ontwerp.

Samen realiseren

Het ontwerp is gerealiseerd in samenwerking met uitvoerende partijen. HEVO heeft het initiatief genomen om de realisatie te starten met een gezamenlijke kick-off om elkaar beter te leren kennen, maar ook om de ontwerpende partijen de kans te geven om gemaakte keuzes toe te lichten aan de bouwkundig aannemer en de installateurs. Dankzij een goede samenwerking is het project binnen de planning gerealiseerd met minder dan 10 opleverpunten. Dit is een prestatie, ondanks de grote prijsstijgingen door de oorlog in Oekraïne die ervoor zorgden dat het project onder druk kwam te staan. Het gebouw is tot stand gekomen door nauwe samenwerking, waarbij betrokkenen regelmatig werden geïnformeerd. De buurt kreeg periodieke updates, leerlingen en docenten van beide scholen konden de voortgang via een webcam volgen, er was ruimte voor vragen tijdens traditionele vieringen en iedereen kon ter plaatse een kijkje te nemen.

Veiligheid tijdens de bouw

Speciale aandacht werd besteed aan veiligheid en het beperken van overlast tijdens de bouw. Goede communicatie met scholen, ouders en kinderen was essentieel, net als extra maatregelen rondom het halen en brengen van de leerlingen.

Strak proces

Dit project toont aan hoe twee onderwijsinstellingen succesvol zijn geïntegreerd in één duurzaam en toekomstbestendig gebouw, waarin zowel samenwerking als de unieke identiteit van elke school worden gekoesterd. HEVO heeft het project vanaf de initiatieffase tot de aanvang van het ontwerp mogen begeleiden en heeft het projectmanagement vanaf het ontwerp tot en met de oplevering van het gebouw en het terrein (na de sloop van de bestaande school) risicodragend verzorgd. Nu is het tijd voor de leerlingen, ouders en docenten om volop te genieten van het prachtige gebouw in het groen.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in Schooldomein, mei 2024