Tegenwind

NPO2 vertoonde onlangs de Human-documentaire Tegenwind. Het verdriet van de Veenkoloniën. Het leverde schrijnende beelden op van hoe de plaatsing van windturbines bij het Groningse dorp Meeden door rijk en provincie werd doorgedrukt.

De steeds wanhopiger bewoners kregen bij hun protest steevast nul op het rekest. Ze gingen uiteindelijk tot sabotage van de windplannen over en stortten asbest op de beoogde plek van de turbines. De voor de bouw verantwoordelijke aannemers werden in anonieme brieven bedreigd.

Je voelde als kijker mee met de wanhoop van de bewoners, al had iets meer compassie met de slachtoffers van hun sabotage gemogen. De documentaire past in een bredere trend: uit het winddebat lijkt elke nuance verdwenen. Je bent voor of tegen, en daarmee vriend of vijand van windenergie.

We maakten het als redactie zelf mee toen onderzoeker Van Hoof (Universiteit Twente) ons zijn kritiek deelde op een tweetal RIVM-onderzoeken naar gezondheidseffecten van windturbines. Hij vond, met allerlei argumenten omkleed, dat de wind-industrie er een te groot stempel op had kunnen drukken. Al wisten we dat Van Hoof zich als betrokken Twents burger tegen de komst van windturbines in zijn regio had gekeerd, toch besloten we er in het vorige nummer van Binnenlands Bestuur over te schrijven.

Het ging hier per slot om de inhoudelijke argumenten die hij als wetenschapper aanvoerde, niet over hoe hij privé over windturbines dacht. Het RIVM pareerde in een reactie een deel van Van Hoofs kritiek, maar zeker niet alles. Dat één van de twee door het RIVM geraadpleegde reviewers van het onderzoek zelf nauwe banden onderhoudt met de windindustrie is discutabel. Net zoals het feit dat door de windindustrie (mede) gefinancierde onderzoeken voor de auteurs van het RIVM-rapport een zelfde status hebben als onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek.

Bij een dossier waar de emoties zo hoog oplopen, moeten de onderliggende rapporten vrij zijn van zelfs maar de schijn van belangenverstrengeling. Het winddebat is al gepolariseerd genoeg. Aan ons als redactie de taak om de nuance te zoeken en de feiten te laten spreken.