Zorgtaken verdringen aandacht voor bouwen en wonen

Gemeenten hebben straks geen aandacht en geld meer voor ruimtelijke ontwikkelingen. Dat komt door alle bezuinigingen en extra taken op het sociale vlak, vreest Friso de Zeeuw. ‘De balans in het takenpakket van gemeenten raakt zoek.’

Investeren in harde of sociale sector?

De Zeeuw, praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft en directeur Nieuwe Markten van Bouwfonds Ontwikkeling, trekt zijn conclusie op basis van het Regeerakkoord. ‘Je ziet nu al dat de discussie in sommige gemeenten speelt, zoals rond de Regiotram in Groningen: Moeten we onze schaarse euro’s investeren in de harde of de sociale sector? Een klassieke discussie. Maar nu de gemeenten er een enorm takenpakket bij krijgen op het gebied van zorg en welzijn, zullen investeringen in de ’harde sector’ en gebiedsontwikkeling nog verder onder druk komen te staan.’

Bedrijventerreinen en lege kantoren

Het gaat dan vooral om projecten waarvoor nog geen investeringen of toezeggingen aan bewoners zijn gedaan. De Zeeuw denkt aan infrastructuur, woningbouwplannen, de aanpak van leegstaande kantoren en herstructurering van bedrijventerreinen. Maar ook het onderhoud van de leefomgeving komt in gevaar.

Balans in het takenpakket

De zorg voor jeugd, ouderen en mensen met een beperking is essentieel en hoort zeker thuis bij gemeenten, zegt De Zeeuw. ‘Maar de taken in het fysieke domein horen evengoed bij de gemeenten. De balans in hun takenpakket moet niet naar één bepaalde richting uitslaan.’

Gemeenten herinneren aan hun taak

Volgens De Zeeuw moeten belangenorganisaties, bedrijven en bewoners tegendruk bieden en gemeenten de komende jaren blijven herinneren aan hun taken in het ruimtelijk domein. Dat is ook belangrijk om de economie te stimuleren. Gemeenten kunnen de crisis niet oplossen, maar leveren wel een belangrijke bijdrage door hun beslissingsbevoegdheid op veel terreinen, stelt De Zeeuw. Zonder gemeentelijke investeringen in bouwprojecten en infrastructuur, drogen ook geldstromen uit de private sector op.

Ook Rijk moet gemeenten aansporen

Ook de rijksoverheid kan een rol spelen. ‘Rijksinvesteringen op het gebied van infrastructuur blijven goeddeels overeind. Het Rijk moet bij infraprojecten aan gemeenten vragen: Dit doen wij, wat doen jullie om de bereikbaarheid te verbeteren? Datzelfde geldt voor de rijksbijdrage aan startersleningen om de woningmarkt in beweging te brengen. Het Rijk moet gemeenten aansporen om mee te blijven doen.’