Gevaarlijke klif Statia aangepakt

Het kabinet stelt 19 miljoen beschikbaar voor noodmaatregelen aan de door geiten kaalgevreten en eroderende klif op Sint Eustatius. Onder druk van door de rechter opgelegde dwangsommen en vanwege de acute veiligheidssituatie, moet het geld nog voordat de Tweede Kamer de voorjaarnota behandelt, beschikbaar zijn.

Dat schrijft staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) woensdag aan de Tweede Kamer. De Tweede Kamer ontving de brief op de dag dat dezelfde Kamer liet weten spoeduitgaven van het kabinet zonder parlementaire inspraak, beu te zijn. Van Huffelen doet toch een beroep op de comptabiliteitswet die zulke spoedbudgetteringen mogelijk maakt, omdat de dwangsommen alleen maar oplopen.

Acute veiligheidssituatie

De dwangsommen waarnaar de staatssecretaris verwijst, zijn verschuldigd aan het Orange Bay Hotel onder aan de klif, schrijft Van Huffelen aan de Kamer. Loslopende geiten vreten de klif kaal. Er staan eigenlijk alleen nog wat bomen. Door erosie vallen regelmatig rotsblokken komen naar beneden wat voor een acute veiligheidssituatie zorgt, duidt de staatssecretaris verder.

Het Orange Bay Hotel vreest die vallende rotsblokken ook en is sinds de pandemie dicht, omdat het hotel de veiligheid van de gasten niet kan waarborgen. De eigenaar van het hotel, Eco Statia bv, probeert al lang het Openbaar Lichaam Sint Eustatius en het rijk te bewegen om de klif aan te pakken.

Dat wilde Van Huffelen ook wel, maar ze wil ook dat de eilanders de problematiek van het loslopend vee aanpakken. En dat is een probleem. Er is nu eindelijk na jaren discussie een afschotprogramma, maar dat zou stil liggen. Volgens een bron op het eiland omdat de kogels op zijn.

Overheid vangt al in drie rechtszaken bot

De dwangsommen zijn het resultaat van een rechterlijke uitspraak in december. Toen vonniste de rechter dat het Openbaar Lichaam Sint Eustatius de klif aanpakt en legde een dwangsom van 1000 tot 5000 dollar per dag op, oplopend tot een miljoen dollar. Ook verwees de rechter de zaak door naar de schadestaatprocedure, voor vaststelling van de bedrijfsschade wat ook in de miljoenen kan lopen. In twee rechtszaken die de lokale overheid aanspande, om onder de dwangsom uit te komen, kreeg Sint Eustatius, bijgestaan door de landsadvocaat op de Cariben, nul op het rekest. Inmiddels zijn de eerste dwangsommen van 30.000 dollar voldaan.

´First Salute Bar loopt ook gevaar´

Van de 19 miljoen euro voor de noodmaatregelen moet 8 miljoen nu in juni worden betaald en 11 miljoen in 2024. Voor dat geld pakt een gespecialiseerde aannemer niet de hele klif aan maar slechts twee delen: achter het Orange Bay Hotel en achter de energievoorziening Stuco, die ook geconfronteerd wordt met vallend gesteente. Hoe het met de rest van de klif – waarvan wel een deel beveiligd is met netten - moet, schrijft de staatssecretaris niet. Ze schrijft wel dat spoed geboden is want de aannemer heeft nu tijd. Bij uitstel zou de schade voor het rijk door dwangsommen alleen maar oplopen want dan heeft de aannemer die van Sint Maarten komt, pas over een jaar tijd.

Woordvoerder Bas Roorda van Eco Statia bv vindt de ontwikkelingen een goede zaak. Maar hij vraagt zich wel af hoe het uitpakt. ´Als deze twee stukken worden aangepakt dan loopt bijvoorbeeld de First Salute Bar nog steeds gevaar en het rechterlijk vonnis heeft betrekking op de hele klif. Ook zijn de werkzaamheden niet zonder risico, wie garandeert dat het zwembad van degene die boven aan de klif woont, niet naar beneden komt?´