Geen Sinterklaasplanning, maar meer maatwerk

Woningbouw, kantoorontwikkeling en de aanleg van bedrijventerreinen: volgens partner Paul van Joolingen van bureau Akro Consult moeten gemeenten bij al deze activiteiten een andere koers varen: ‘Het roer moet om. Niets wordt meer zoals het was.’

In opdracht van de praktijkleerstoel gebiedsontwikkeling van de TU Delft deed Akro Consult onderzoek naar de gevolgen van de kredietcrisis voor ruimtelijke projecten. De resultaten werden deze week gepresenteerd tijdens een congres waarop minister Schultz een van de sprekers was. Uit handen van Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar gebiedsontwikkeling, ontving Schultz een ‘handreiking gebiedsontwikkeling’. Het onderzoek van Akro Consult lag mede aan deze handreiking ten grondslag.

Om te beginnen moeten gemeenten hun toekomstige bouwgrond afwaarderen, zegt Van Joolingen. Dit moet leiden tot lagere grondprijzen. Een tweede cruciaal element is volgens Van Joolingen dat gemeenten in een veel vroeger stadium samenwerking moeten zoeken met marktpartijen. Als het gaat om woningbouw, moeten gemeenten volgens Akro Consult veel meer rekening houden met de wensen van toekomstige bewoners. Volgens Van Joolingen moet er meer worden gebouwd voor starters. Dit zou kunnen door relatief kleine woningen te bouwen die later kunnen worden uitgebreid. ‘Daar moet je in de stedenbouwkundige structuur dan nu al rekening mee houden, door bijvoorbeeld ruimte rondom de woning vrij te houden voor toekomstige uitbreidingen’, aldus Van Joolingen.

In het rapport wordt ervoor gepleit de overcapaciteit aan plannen (‘Sinterklaasplanning’) in regionaal verband terug te snoeien. De ontwikkeling van woningen, kantoren en bedrijventerrein moet met omliggende gemeenten worden afgestemd. Ook wordt opgeroepen tot ‘zelfreflectie’ bij private partijen en corporaties: ‘Van die zijde is in het verleden te weinig “nee” gezegd tegen plannen die denkend vanuit gedegen marktkennis eigenlijk geen “ja” verdienden.’

Daarnaast moeten gemeenten bij bestemde planvorming goed onderzoeken of kosten, baten en risco’s ‘echt met elkaar in overeenstemming zijn’. In de handreiking wordt verder benadrukt dat woning- en kantorenbouw niet meer automatisch veel geld oplevert: ‘Wonen en commercieel vastgoed zijn niet langer dé motoren van gebiedsontwikkeling. In vesteringen in bereikbaarheid, water(veiligheid), de energievoorziening, het onderwijs en de zorgsector kunnen ook de voorstuwende kracht zijn voor gebiedsontwikkeling. Dat zijn de nieuwe waardemakers.’

Meer informatie: Zie de handreiking