Flexpoolregeling woningbouw onderbenut

Gemeenten en provincies tekenden massaal in op de flexpoolregeling woningbouw, waarvoor in 2022 40 miljoen beschikbaar was. Zo konden ze grotendeels op kosten van het rijk tijdelijk personeel aantrekken om hun bouwplannen vlot te trekken. Maar met geld tover je niet altijd personeel tevoorschijn.

Korten

In de Ombuigingslijst met bezuinigingsvoorstellen die telkens wordt opgesteld in de aanloop naar een nieuwe kabinetsformatie wordt daarom al gesuggereerd het budget van de flexpoolregeling voor 2024 (eveneens 40 miljoen euro) met 25 procent te korten. Uit een vorig jaar door onderzoeksbureau RIGO gehouden evaluatie van de flexpoolregeling blijkt dat de problemen met het inhuren van bouwspecialisten met name spelen in de provincies Limburg, Zeeland, Friesland en Groningen. ‘Gemeenten willen graag mensen inhuren, maar in de praktijk lukt dat niet goed, ook niet indien er voldoende geld voorhanden is.’

Gemeenten verantwoordelijk

In vrijwel alle provincies waren de gemeenten zelf verantwoordelijk voor de inhuur. Daardoor konden ze – was de gedachte –­ gebruikmaken van bureaus of specialisten waar ze al vaker mee werken en die de lokale context goed kennen. Alleen Drenthe deed het anders. Die provincie zette alle acht experts in voor het eigen Impulsteam Wonen. Vooral omdat het volgens de provincie bij Drentse gemeenten vaak ontbreekt aan capaciteit voor het algemene woonbeleid en woningbouw, waardoor provinciale regie beter zou werken.

Bij provincies 

In de evaluatie wordt voorgesteld om het inhuren van personeel vaker bij provincies te beleggen. Zo kunnen ze aansluiten bij de flexpools van experts die provincies op thema’s als flexwonen al hebben. Verder zouden provincies een gezamenlijke uitvraag door gemeenten kunnen coördineren, of nadrukkelijker contacten kunnen zoeken met opleidingsinstituten. ‘Het is aan te bevelen om voor de toekomst als rijk ook na te denken over een strategie om ook het tekort aan experts te agenderen.’

Geen cijfers

Hoeveel woningen er dankzij de flexpoolregeling daadwerkelijk zijn bijgekomen is moeilijk na te gaan. De schattingen lopen per provincie sterk uiteen (van 1.035 tot 15.000) en een aantal, waaronder Flevoland, Noord- en Zuid-Holland, had tijdens de evaluatie helemaal nog geen cijfers paraat. ‘Het is op dit moment lastig te kwantificeren hoeveel sneller woningbouw is gegaan dankzij de regeling’, wordt in de evaluatie dan ook geconcludeerd. ‘De bijdrage van de regeling aan de hoofddoelstelling: het versnellen van de productie, is door het ministerie van BZK ook niet omschreven in termen van normen, richtlijnen of benchmarks.’ Dat maakt het, kennelijk, wel vatbaarder voor ombuigingsplannen.