Ede parkeert in geluidswal

Aan de autosnelweg A12 bij Ede verrijst een parkeergarage in de vorm van een geluidswal. Na voltooiing wordt het bouwwerk afgedekt met grond en groen. Passanten op de snelweg zien straks uitsluitend een traditionele geluidswal; de toegang tot de garage ligt buiten hun gezichtsveld, aan de achterkant.

Om de nieuwbouw te kunnen realiseren, is de bestaande geluidswal over een lengte van honderdvijftig meter afgegraven. Vervolgens zijn drie parkeerdekken geplaatst, met daaroverheen een overkapping in de vorm van een trapezium. Hierop wordt binnenkort grond gestort en beplanting aangebracht. De parkeergarage wordt gebouwd naast de plek waar tien jaar geleden de in een geluidswal geïntegreerde bioscoop Cinemec werd geopend. Gemeenten die manieren zoeken om de ruimte bij snelwegen optimaal te benutten, komen intussen geregeld in Ede op bezoek.

Improvisatie

Van Rijkswaterstaat heeft het project veel improvisatievermogen gevergd, zegt omgevingsmanager Tjalling de Boer van Rijkswaterstaat Oost-Nederland. ‘Vanwege de aanleg van spitsstroken moest de geluidswal drie meter worden opgehoogd’, vertelt De Boer. ‘We wilden dit doen door een stalen korf met stenen, plus een glazen scherm bovenop de bestaande wal te plaatsen. Het plan voor de parkeergarage werd pas concreet toen de aannemer al bezig was met de spitsstroken.’

De aanleg van de spitsstroken en het ophogen van de geluidswal waren als één opdracht aanbesteed. Om de garage te kunnen bouwen, moest het contract met de aannemer worden opengebroken. Het plaatsen van de zogeheten schanskorven ging niet door, maar de aannemer had al wel ontwerpkosten gemaakt en een contract gesloten met een onderaannemer. Rijkswaterstaat moest de opdrachtnemer daarom schadeloos stellen.

Grond die is vrijgekomen bij het graven van de bouwput, wordt straks gebruikt voor het wegwerken van de garage. De rest is verspreid over de in totaal 1,3 kilometer lange geluidswal. Rijkswaterstaat heeft hieraan meebetaald, zonder dat het haar overigens extra geld heeft gekost. ‘De wijziging van het ontwerp en het ophogen van de grondwal zijn voor ons kostenneutraal verlopen’, zegt De Boer.

Bovenop de verhoogde wal kan uiteindelijk worden volstaan met het plaatsen van schermen van ongeveer een meter hoog. De geluidswal wordt ingericht als groengebied, zodat mensen uit de achterliggende woonwijk er bijvoorbeeld kunnen wandelen of joggen.

Groener

De gemeente Ede, die het betrokken deel van de geluidswal inmiddels heeft verkocht aan de eigenaar van Cinemec, is in haar nopjes met de nieuwste ontwikkelingen. ‘Wij hebben hier van harte aan meegewerkt’, zegt woordvoerster Helen van den Oever. ‘Het gebied wordt groener, er is sprake van meervoudig ruimtegebruik, en het kost ons niets.’

De woordvoerster schrijft het plan volledig op het conto van Cinemec-eigenaar Gerben Kuipers, die zij ‘een heel creatieve, visionaire man’ noemt. Zijn bioscoop trekt jaarlijks ongeveer 410.000 bioscoopbezoekers en 25.000 congresgangers. Vanwege uitbreiding met een theater- annex evenementenzaal aan de andere kant van het complex was extra parkeerruimte nodig.

‘Eigenlijk was het logisch dat we de ruimte opnieuw in de geluidswal hebben gezocht, net als tien jaar geleden’, zegt Bert Sterken, manager gebouw en techniek van Cinemec. Met de bouw van de vierhonderd plekken tellende garage is voor het bedrijf een investering van ongeveer zeven miljoen euro gemoeid. Het onderkelderen van het bestaande parkeerterrein zou volgens Sterken veel duurder zijn geweest. Minister Camiel Eurlings (Verkeer en Waterstaat, CDA) zal de spitsstroken langs de A12 op maandag 27 april officieel openen tijdens een feestelijke bijeenkomst in bioscoop Cinemec.

Snelweg als visitekaartje

Sinds 1 januari dit jaar worden aan geluidswallen extra hoge eisen gesteld. In het kader van het zogeheten Routeontwerp wordt kritisch gekeken naar vormgeving en inpassing. Hierdoor moet samenhang ontstaan in het ontwerp van de snelweg en de directe omgeving. Achterliggende gedachte is dat de aanblik van Nederland vanaf de snelweg een ‘visitekaartje’ moet zijn. In het Routeontwerp werken drie ministeries samen: Verkeer en Waterstaat, Vrom en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.