Vriesdood voor duizendknoop

Is er dan toch verlossing mogelijk van de vermaledijde duizendknoop? Het Achterhoekse bedrijf Tibach presenteerde deze week bevriezing als nieuwe methode om Aziatische duizendknopen te bestrijden. Wageningen University and Research (Wur) noemt bevriezing van de bodem ‘een effectieve bestrijdingsmethode’.

Vrieslansen

Om de bodem te bevriezen wordt de duizendknoop eerst gemaaid. Vervolgens worden zogenaamde vrieslansen in de bodem gestoken die zijn aangesloten op een koelinstallatie en wordt de bodem afgedekt om de koude niet te laten ontsnappen. Wur concludeert in een beoordelingsrapport van de methode ‘dat het technisch mogelijk is om grotere grondvolumes in situ af te koelen tot ca. -10 °C. Het duurde circa 21 dagen om de minimale temperatuur te bereiken.’

Metersdiep

Chris van Dijk, onderzoeker aan de Wur medeauteur van het rapport, noemt bevriezing een beloftevolle methode, die in ieder geval effectiever is dan het verhitten van de bodem. ‘Grote voordeel van deze methode is dat je dieper gelegen wortelstokken meepakt.’ Bij de proeven die Van Dijk heeft gedaan zaten de wortels tot 1.20 meter diep. Volgens de onderzoeker zitten de wortelstokken van duizendknoop in 80 tot 90 procent van de gevallen tot 1 meter onder het maaiveld. ‘Soms kan een wortelstok wel metersdiep gaan. Dat is lastiger. Maar het is uitzonderlijk dat dat gebeurt.’

Nachtmerrie

Duizendknoop, die van nature niet in Nederland voorkomt, kan voor overheden een regelrechte nachtmerrie zijn. De woekerende wortelstokken van de plant kunnen rioleringsbuizen, funderingen en verhardingen beschadigen. Bovendien verdringt de plant, die drie tot vier meter hoog wordt, inheemse flora. De bekendste is de Japanse duizendknoop, maar er zijn ook andere soorten. Samen zijn ze bekend als Aziatische duizendknopen.

Bedrijfszeker

Op dit moment wordt duizendknoop aangepakt door deze af te graven of met hete lucht of onkruidbestrijdingsmiddelen te behandelen. Die methoden kunnen volgens Van Dijk ook effectief zijn, maar bevriezen is volgens hem ‘bedrijfszeker. Dat koudefront breidt zich vanzelf uit en komt overal.’ Nadeel is dat de vriesinstallatie nu nog vrij groot is en daarom niet op alle plekken inzetbaar.

Zandgronden

Volgens een factsheet van NEPROM (Nederlandse projectontwikkelaars) concentreert de Japanse duizendknoop zich rond de zandgronden in het oosten en zuiden: Noord-Brabant, Limburg, Gelderland, Overijssel en Drenthe, maar komt hij ook elders in Nederland voor. ‘Er zijn te weinig gegevens bekend over de exacte groeilocaties om bijvoorbeeld aan te kunnen geven in hoeveel procent van beoogde ontwikkelingen de Japanse duizendknoop een (mogelijke) bedreiging vormt.’