Wie kleiner gaat huren wordt beloond in Eemnes

In een poging de woningmarkt te laten doorstromen zijn Eemnes (9.400 inwoners) en woningcorporatie de Alliantie een pilot gestart. Huurders die naar een kleinere woning verhuizen krijgen in de Utrechtse gemeente voorrang en kunnen een vergoeding krijgen voor kosten die samenhangen met de verhuizing.

Grotere gezinnen

'We maken wel eens mee dat mensen wel wíllen verhuizen, maar niet kúnnen. Oudere mensen die in een gezinshuis zitten en comfortabeler willen wonen', licht wethouder Wilma de Boer-Leijsma (PvdA) de pilot toe. 'In de Noordbuurt bijvoorbeeld, die is opgeleverd in de jaren 70 of 80, zijn destijds grotere gezinnen komen te wonen. Daar wonen nu oudere mensen. Die woningen willen we vrijspelen voor nieuwe gezinnen.'

1.500 euro

Voorrang op de huurmarkt is het eerste ingrediënt van de pilot. Huurders die een sociale huurwoning van de Alliantie in Eemnes met vier of meer kamers willen inruilen voor een kleinere woning met maximaal drie kamers (ook in Eemnes) krijgen voorrang op andere woningzoekers. De Alliantie noemt dit de Van Groot Naar Beter-regeling. Daarnaast kunnen ze gebruikmaken van een gratis wooncoach. 'Soms gaat het alleen om praktische zaken. Dat mensen opzien tegen het regelen', licht de wethouder toe. Verder kunnen sociale huurders die kleiner gaan wonen onder deze regeling van de gemeente een verhuiskostenvergoeding van 1.500 euro krijgen. 

Woonlastengewenning

Omdat een kleinere woning niet per se lagere woonlasten heeft, kan ook dit een barrière opwerpen. Als de woonlasten van de nieuwe woning minstens vijftig euro hoger zijn, kunnen huurders in aanmerking komen voor een 'woonlastengewenning' van drie jaar. Daarbij is niet alleen de hoogte van de huur bepalend, ook de energielasten tellen mee. De woonlastengewenning wordt betaald door de Alliantie. 'Ze halen er natuurlijk winst uit, omdat ze de woning die vrijkomt opnieuw kunnen verhuren', zo duidt De Boer-Leijsma het voordeel voor de corporatie. Bij een huurderswisseling kunnen corporaties namelijk de huur in één stap flink verhogen.

Volwassen kinderen

Hoeveel mensen er van de regeling gebruik zullen maken vindt de wethouder lastig in te schatten. Eemnes telt 725 sociale huurwoningen. 'Vorig jaar zijn er vijf mensen doorgestroomd met behulp van een wooncoach.' Dat was op een totaal van 34 verhuizingen. 'We weten dat er nog 188 volwassen kinderen thuis wonen in Eemnes.' De meesten daarvan zijn, meent ze, op zoek naar een zelfstandige woonruimte krijgen in de gemeente.

26 appartementen

Medeaanleiding voor de pilot op dit moment is de bouw van 26 huurappartementen die over een jaar worden opgeleverd. Met de pilot hoopt de gemeente haar eigen inwoners te prikkelen daar gebruik van te maken, zodat in Eemnes zelf de doorstroming op gang komt. Overigens verwacht de gemeente dat vooral voorrang op de huurmarkt, woonlastengewenning en de wooncoach huurders over de streep trekken. De wethouder houdt er geen rekening mee dat het stormloopt voor de verhuiskostenvergoeding. 'Als het er meer zijn dan twee of drie kijken we in het college of we meer geld kunnen vrijmaken.'