Nieuw leven voor oude matras

De matrasketen is maar moeilijk circulair te krijgen. De gemeente Den Haag laat een aparte wagen rondrijden die oude matrassen inzamelt en zorgt dat ze gerecycled worden.

Ontwerpfout

Afval is een ontwerpfout, vindt Rianne Stelwagen. Ze onderzoekt en adviseert voor adviesbureau Metabolic hoe de samenleving duurzamer kan worden ingericht. Vorig jaar stortte ze zich voor een programma van het platform CircuLaw een paar maanden op matrassen, en dan speciaal op bruikbare wet- en regelgeving voor ambtenaren.

Afgedankte matrassen

De ontwerpfout zit in het product zelf, veel matrassen zijn minder goed te recyclen. Maar er zitten ook ontwerpfouten in de manier waarop we als maatschappij met afgedankte matrassen omgaan. Stelwagen: ‘Als mensen hun matras naar de milieustraat brengen, gaat het over het algemeen best goed. Matrassen gaan dan naar gespecialiseerde verwerkers die materialen scheiden en recyclen. Maar in stedelijke gemeenten zetten mensen hun oude matras vooral aan de straat.’

Den Haag

'Een matras neemt vrijwel niemand mee.’ Matrassen van straat belanden vaker in de verbrandingsoven. Stelwagen: ‘Als matrassen nat of zwaar bevuild raken, door straatvuil of regen, zijn ze niet meer goed te recyclen.’ Dat leidde ook in Den Haag tot zorgen, vertelt Annet Beltman. Ze is binnen de gemeente contractmanager voor de afvalinzameling en -verwerking. In 2018 begon de gemeente dat al anders te regelen op de milieustraat – of het ‘afvalbrengstation’, zoals dat in Den Haag heet. Matrassen kregen een aparte container om ze in goede conditie door te geven aan verwerkers.

Inkoopbeleid en reparaties

Behalve via hun afvalbeleid, kunnen lokale overheden de circulaire matrasketen ook op gang brengen via circulair inkopen of steun aan circulaire bedrijven in de omgeving. En overheden kunnen nog meer doen, zegt Stelwagen. ‘Denk bijvoorbeeld aan ruimte maken voor reparaties. Met repareren is veel winst te behalen. Als mensen langer doen met hun spullen, heb je minder afval én heb je minder nieuwe producten nodig.’

Lees het hele verhaal deze week in BB14.