De Jonge toont Zuid-Holland z’n spierballen

Vrijwel tegelijk met het indienen van het Wetvoorstel versterking regie volkshuisvesting aan de Tweede Kamer geeft minister De Jonge alvast een proeve van het nieuwe beleid. Hij eist op korte termijn een gesprek met de Zuid-Hollandse gedeputeerde Anne Koning (wonen, PvdA) om haar op dringende wijze te verzoeken de woonplannen van de provincie te herzien.

Geblokkeerd

Steen des aanstoots is het zeer beperkte aantal buitenstedelijke bouwlocaties dat de provincie aan gemeenten toestaat: twee. Elders worden bouwlocaties van meer dan drie hectare door de provincie geblokkeerd. ‘Wanneer er locaties zijn die kansrijk en snel te realiseren zijn en waar betaalbaar gebouwd kan worden, kunnen ook deze niet meer doorgaan gezien het generieke karakter van de regeling’, schrijft De Jonge.  

Eerder wenden zeventien plattelandsgemeenten uit de provincie zich tot de Tweede Kamer omdat ze zich door de provincie te zeer in hun bouwplannen beknot voelden.  

Ongewenst

‘Het beperken van bouwmogelijkheden in buitenstedelijk gebied vind ik in deze tijd van woningnood ongewenst’, aldus De Jonge. ‘Ook strookt het niet met het nationale beleid voor de woningbouwopgave. In het Nationaal Programma Woningbouw is opgenomen dat we sturen op het mogelijk maken van zowel binnenstedelijk als buitenstedelijk bouwen, omdat er vanuit de woningbehoefte vraag is naar beide.’

Sociale huur

Ook verschillen De Jonge en Koning van mening over het aandeel sociale huur in de nieuwbouwplannen. In gemeenten met weinig sociale huur wil de provincie soms verplichte quota van 40 procent opleggen. De Jonge is daarop tegen, omdat het de financiële haalbaarheid van de bouwplannen negatief kan beïnvloeden.

Krap

In zijn column in Binnenlands Bestuur (‘Stop gedeputeerde Anne Koning') hekelde emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw het beleid van de provincie. Haar ‘dogmatische benadering’ gaat in zijn ogen ‘veel te ver. Zeker als je erbij betrekt dat Zuid-Holland in zijn totaliteit krap zit in de uitvoerbare plancapaciteit; het krapste van alle provincies.’

Ganzen voeren

Hoogleraar decentrale overheden Geerten Boogaard zet vraagtekens bij de aanpak van De Jonge. ‘Ik vind dat je in de brief goed terugziet hoe de instrumentalisering van het medebewind de interbestuurlijke verhoudingen verrommelt’, reageert hij desgevraagd. ‘Daarmee bedoel ik dat sturen met regiodeals en nationale programma’s en andere vormen van sturen met doelstellingen niet goed te handhaven zijn in een gedecentraliseerde eenheidsstaat. Die voorziet in mogelijkheden voor concrete rijksinpassingsplannen en de handhaving van wettelijke spelregels maar niet in dit soort bestuurlijk ganzen voeren.’

Ja, dat laatste is een verwijzing naar de productie van foie gras, beaamt Boogaard. De Jonge zet Zuid-Holland in zijn ogen 'de trechter in de strot en goed vasthouden maar.’