Verduurzaming integreren in strategie

Corporaties als de startmotor van het Klimaatakkoord, ambitieuze doelen in het regeerakkoord, explosief stijgende woonlasten door hoge energierekeningen. Hoe pakken we de verduurzaming van de sociale woningvoorraad doeltreffend aan?

Verduurzaming: niet alleen per wooncomplex

Veel woningcorporaties zijn al druk bezig met het verduurzamen van hun woningbezit. Vaak gebeurt dit op een ‘natuurlijk moment’: een complex was toevallig toe aan een renovatie, of een oude installatie was aan het einde van haar levensduur. Door de verduurzaming mee te laten liften op de onderhoudskalender kan geld bespaard worden en val je de bewoners maar één keer lastig, zo is de gangbare redenering. De verduurzamingsopgave is zo omvangrijk dat je als corporatie niet alles tegelijk en op het juiste moment kan doen.

“Gevoelsmatig maakt het dan ook niet zo veel uit waar je begint, voor ieder complex het meest passende maatwerk vinden en dan gewoon meters maken, handelend vanuit no-regret“ is vaak het devies. Maar dit is een riskante strategie. Op die manier vindt de verduurzaming meer plaats op het tactische niveau (bij het assetmanagement) dan op strategisch niveau met een lange termijnvisie, waar het wel in thuis hoort.

Portefeuillestrategie en strategisch voorraad­niveau

Op strategisch niveau heeft elke woningcorporatie een ondernemingsplan en een portefeuillestrategie. Met deze plannen kijken corporaties verder naar de toekomst, en wordt aangegeven welke keuzes gemaakt moeten worden tussen de verschillende beleidsopgaven. Dat gaat vooral over betaalbaarheid, beschikbaarheid (uitbreiding van het aantal woningen door nieuwbouw) en leefbaarheid. De verduurzamingsopgave hoort daarin thuis! Zeker omdat zij een onzekere factor vormt met een (financieel) risico.

Sla een brug tussen tactisch en strategisch niveau!

Het is in de beleidscyclus van een corporatie belangrijk om een goede wisselwerking tussen het tactische en het strategische niveau te organiseren. Vaak wordt dit weergegeven in de bekende beleids-achtbaan. De strategische kaders voor de duurzaamheidsopgave worden geformuleerd in het portefeuilleplan (waarom en wat) en vervolgens wordt de aanpak (hoe) in de tactische laag binnen concrete projecten nader vormgegeven. In een goed werkende achtbaan geven de ervaringen en evaluaties van de uitgevoerde projecten weer voeding terug aan het strategische niveau, zodat beleid en doelen eventueel kunnen worden bijgesteld. Monitoring van de ambities, plannen en realisatie is hierbij onontbeerlijk. Zeker ook in de verantwoording naar verschillende stakeholders over de geleverde prestaties in de tijd. In de praktijk is het verduurzamingsthema lastig te integreren en te organiseren, omdat het een relatief nieuw, en technisch complex, beleidsveld is met vele raakvlakken met flankerende beleidsterreinen zoals bedrijfsvoering, wonen en onderhoud.

Samenwerking met INNAX

Sinds kort werken Companen en INNAX samen om duurzaamheid te integreren in strategie, beleid en uitvoering. Companen is marktleider op het gebied van ondernemingsvisies en portefeuilleplannen voor woningcorporaties. INNAX is expert op het gebied van verduurzaming in de gebouwde omgeving en vertaalt de strategische doelstellingen naar een concrete verduurzamingsaanpak op complex- en wijkniveau. De twee bureaus vullen elkaar daarin goed aan. Samen kunnen Companen en INNAX helpen om voor jouw corporatie de strategische aanpak van de verduurzamingsopgave te verbinden aan een realistische aanpak.

Neem voor meer informatie contact op met Arjan Muil van INNAX of Ronald Camstra van Companen.