Ondersteuning bij opkoopbescherming koopwoningen

In de huidige krappe woningmarkt kijken veel gemeenten kritisch naar het opkopen van goedkope en betaalbare koopwoningen door (particuliere) beleggers. Per 1 januari 2022 maakt een wijziging in de Huisvestingswet het mogelijk hierop te sturen. In buurten en wijken waar sprake is van schaarste aan goedkope en middeldure koopwoningen kan de gemeente voor maximaal vier jaar opkoopbescherming instellen. Ook kan de aantasting van de leefbaarheid in een buurt door de opkoop van woningen voor de verhuur een argument zijn om opkoopbescherming in te stellen.

De opkoopbescherming is een nieuwe maatregel onder de huisvestingsverordening. Om opkoopbescherming in te kunnen stellen is daarom een huisvestingsverordening nodig. Opkoopbescherming is een vergaande maatregel die het eigendomsrecht beperkt. Opkoopbescherming vraagt daarom een zeer gedegen onderbouwing. Bij het vaststellen van de huisvestingsverordening moet de gemeenteraad onderbouwen dat opkoopbescherming noodzakelijk is voor het bestrijden van onevenwichtige en onrechtvaardige effecten van schaarste aan goedkope en middeldure koopwoningen of voor het behoud van de leefbaarheid van de woonomgeving. Companen ondersteunt gemeenten bij de onderbouwing, afweging en uitwerking van de opkoopbescherming. Wij brengen onder meer per buurt/wijk in beeld:

• hoe de goedkope en betaalbare koopvoorraad zich in omvang en aandeel heeft ontwikkeld;
• hoe de woningvoorraad, naar woningtype en prijsniveau, nu in de buurten en wijken in de gemeente is samengesteld;
• hoe de druk op de koopmarkt zich ontwikkelt in het goedkope en betaalbare koopsegment;
• hoeveel en welke woningen door beleggers zijn gekocht en hoe dit zich in de tijd heeft ontwikkeld;
• hoeveel en welke woningen door koopstarters zijn gekocht en hoe dit zich in de tijd heeft ontwikkeld;
• of sprake is van problemen met de leefbaarheid en zo ja in welke buurten en wijken dit speelt en of er een relatie is met het opkopen van woningen door beleggers.

Op basis van de uitkomsten beargumenteren wij of het gerechtvaardigd is opkoopbescherming in te stellen. Wij adviseren in welke delen van uw gemeente voor welke segmenten opkoopbescherming effectief kan zijn. Wij gaan daarbij ook in op eventuele negatieve effecten en staan stil bij de gevolgen voor de gemeentelijke organisatie (vergunningverlening en handhaving).

Meer weten? Neem contact op met Jeroen Lijzenga of Pim Tiggeloven.