Van Pavlov naar Maslov in Rotterdam

Het referendum over de woonvisie, waarvoor alle Rotterdammers zijn opgeroepen om naar de stembus te gaan, houdt ons hier erg bezig. Eerder gaf ik op Binnenlands Bestuur al aan dat ik niet zo goed weet wat ik moet gaan stemmen. De reden: een referendum versimpelt de complexiteit van een woonvisie en dat is jammer. Het VOOR! of TEGEN! voelt zo als een geconditioneerde respons. Waarom proberen we het niet eens via de piramide van Maslow?

Het woonvisie document is een oproep aan ontwikkelaars, corporaties, investeerders, zorginstellingen en Rotterdammers om bij te dragen aan de uitwerking van de woonvisie. Maar waar zijn de bewoners uit de wijken zelf en de nieuwe groepen (zzp’ers, vluchtelingen, expats, start ups, maatschappelijke initiatieven) die de komende jaren naar onze stad zullen trekken en ook een woonbehoefte hebben? De woonvisie gaat vooral over de naoorlogse wijken op Zuid, waar ik wel werk maar ik zelf niet woon. Het voelt voor mij wat ongemakkelijk aan, waarom beslis ik over hen? Ook als ik thuis blijf op woensdag 30 november?

Misschien moeten we leren de woonvisie om te draaien en de oplossing niet in stenen maar in mensen te gaan zoeken. Ik ken iemand die tegen de woonvisie stemt omdat zij denkt dat er juist een veel mooiere woonvisie mogelijk is. Zij hoopt waarachtig dat wat de uitkomst van het referendum ook is, in ieder geval de nieuwsgierigheid op het stadhuis is gewekt of gaat ontstaan om de kennis, ervaringen en ideeën die de laatste weken in de stad en media worden geuit, beter te benutten en samen tot een beter woonbeleid te komen en tot goede uitvoeringspraktijken. Kijk, dat is nog eens visie! Wie zijn wij, hoe willen we wonen, hoe moeten we bouwen en welke omgeving past bij ons, Rotterdammers?

Ik zou het fantastisch vinden wanneer de woonvisie ook eens de hogere behoeften voor mensen beschrijft. Tegenover onmiskenbare stedelijke problemen staan namelijk zeldzaam wordende sociale cohesie en saamhorigheid. De identiteit van een stad ontstaat uit de door de eigen geschiedenis gevormde eigenaardigheden en complexiteiten. Stad in de Maak zocht een strategisch antwoord op het fenomeen van de talloze leegstaande panden die in het bezit zijn van woningcorporaties en heeft dit gevonden door de samenwerkende spirit van de historische coöperaties te combineren met open-source makergemeenschappen en de lokale circulaire (micro-)economie. Het won deze week de Job Dura Prijs, een prijs voor initiatieven die de bebouwde omgeving van groot Rotterdam duurzaam innoveren en helpen opbloeien.

Wanneer we de piramide van Maslow eens vanaf de top volgen en starten met zelfverwerkelijking en transcendentie, waardering van vrienden, kennissen en collega’s, liefde en genegenheid, volgen dan die twee treden op het gebied van wonen en werken niet vanzelf? En levert dat niet een betere woonvisie voor Rotterdammers op? Ook ik ben er in de afgelopen weken van overtuigd geraakt dat de woonvisie gewoon beter, schoner, mooier en poëtischer kan en stem op 30 november dus tegen. Maslow? of toch Pavlov?

Lees hier de eerdere columns van Nynke Schaaf