Samen bouwen

Om de bevolkingsgroei op te vangen zijn in 2030 een miljoen nieuwe woningen nodig. Directeuren van grote bouwbedrijven toonden zich onlangs sceptisch: dat getal gaat niet worden gehaald, en dat komt vooral door de overheid. Die maakt te weinig plannen. 

Maar het waren dezelfde bouwers die bij het uitbreken van de kredietcrisis hard op de rem trapten en zo voor een bouwcrisis zorgden. De plannen die gemeenten na jaren onderzoek, inspraak en grondverwerving klaar hadden, bleven ongebruikt. Geen ontwikkelaar kon of wilde nog aan de slag met grootschalige woningbouw. Te risicovol, vonden ze, want geen kopers. En als ontwikkelaars werden aangesproken op hun opportunisme, wezen ze steevast naar de bank. Die wilde immers geen geld lenen.

De bouwcrisis had één groot voordeel: het dwong de bouwwereld om na te denken: wat wil de opdrachtgever eigenlijk? Nieuwe contractvormen zorgden voor nauwere samenwerking tussen overheden en aannemers waarin verantwoordelijkheden en tegenvallers werden gedeeld. Alles om de realisatie van een nieuw woongebied in slechte tijden te kunnen doorzetten. Nu de magere jaren voorbij zijn, lijkt die interesse van de bouwwereld weer te verslappen. De gemeentelijke bouwopgaven die nog op de plank lagen worden rap gerealiseerd, maar er is geen plank met nieuwe plannen. Als ontwikkelaars naar de toekomst kijken zien ze vooral kleinschalige, binnenstedelijke plannen van gemeenten.

En dat zint ze niks. Ze hameren op bouwen in de open ruimte, in plaats van binnenstedelijk. Logisch: in het weiland is het risico laag, het bouwvolume hoog en ben je niet bezig met bijzaken als logistiek, omgevingsgeluid en die verdraaide inspraak van burgers. De meeste gemeenten zitten niet op te wachten op grote bouwlocaties in weilanden. Zij willen eerst een andere bestemming voor de lege plekken in de stad, de verpauperde bedrijfsterreinen of de verouderde kantoorpanden.

Misschien moet de bouwwereld zichzelf daadwerkelijk belangrijk maken. Overheid en bouwwereld hebben elkaar hard nodig om oplossingen te zoeken. In bouwbedrijven werken genoeg slimme mensen die daarbij kunnen helpen. Want bouwen in een weiland, dat kan echt iedereen.