Bergambacht en Nederlek: stoppen met herindeling

Intrekking
Volgens Bergambacht en Nederlek is er geen dringende noodzaak om de beide gemeenten te laten samengaan met Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist tot een nieuwe gemeente Krimpenerwaard met 55 duizend inwoners. En omdat er geen sprake is van urgentie om te fuseren, had de provincie Zuid-Holland geen herindelingsplan mogen maken. Intrekking van het herindelingsvoorstel door het bestuur van Zuid-Holland is daarom de beste oplossing, vinden burgemeester en wethouders van beide gemeenten.

Stekker
Aanleiding om Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland op te roepen de stekker uit de fusieplannen voor de Krimpenerwaard te trekken, zijn de nieuwe criteria voor herindeling van minister van Binnenlandse Zaken Piet-Hein Donner (CDA). Herindeling moet van onderop gewenst worden. En provincies zijn daarom alleen ‘in uitzonderlijke situaties gerechtvaardigd’ een herindelingsvoorstel te maken.

Criteria
‘Wij weten niet of de nieuwe criteria ook voor ons gelden, maar onze interpretatie is toch dat op grond daarvan het herindelingsvoorstel het beste kan worden ingetrokken’, zegt burgemeester Arie van Erk (Gemeentebelangen) van Bergambacht. Volgens de beide gemeenten is er van een bestuurlijke noch financieel beroerde situatie in de Krimpenerwaard sprake. Bovendien hebben Bergambacht en Nederlek zich steeds tegen hun herindeling uitgesproken. Er is dus geen sprake van een fusie die ‘van onderop’ is gewenst. En dus had de provincie nooit het initiatief voor een fusievoorstel mogen nemen, schrijven de beide colleges van burgemeester en wethouders. 

Twijfel
Bergambacht en Nederlek grijpen bovendien de twijfel van Donner over de herindeling in de Krimpenerwaard aan om de discussie over de beoogde fusie te stoppen. Donner heeft vlak voor de zomer Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland gevraagd om aan te tonen dat herindeling echt noodzakelijk is. Het Zuid-Hollandse provinciebestuur vindt dat Donner alle informatie al heeft. Commissaris van de Koningin Jan Franssen (VVD) heeft daarom afgelopen week de bal teruggekaatst. Hij hoort graag van Donner welke informatie de minister nog nodig heeft.  

Werkbezoek
Donner onderstreepte begin deze week bij een werkbezoek aan Goeree-Overflakkee dat hij het eens is met de provincie Zuid-Holland om de vier gemeenten op Goeree-Overflakkee te fuseren. Dat is Goedereede, dat zich tegen fusie verzet, rauw op het dak gevallen.

Burgers
‘Mijn taxatie is dat de minister het herindelingsplan zal bevestigen’, zegt burgemeester Servaas Stoop (SGP) van Dirksland. Volgens Stoop is er tussen de nieuwe herindelingscriteria van Donner en de eisen van het vorige kabinet slechts ‘wat nuanceverschil’. Het belangrijkste verschil is dat gemeenten voortaan moeten aantonen dat zij hun burgers hebben geraadpleegd over fusie. Volgens Stoop hebben Dirksland, Middelharnis en Overflakkee dat afdoende gedaan.

Referendum
De herindeling van Harenkarspel, Schagen en Zijpe past volgens gemeentesecretaris Anne Idema van Zijpe binnen de nieuwe criteria. ‘Het had misschien wel wat uitgemaakt als de nieuwe afspraken een half jaar eerder bekend waren geweest. Het draagvlak moet nu toch wat stelliger onderbouwd worden’, aldus Idema.

Verzet
In 2005 sprak de Zijper bevolking zich per referendum tegen herindeling uit. Een meerderheid van de raad volgde dat standpunt. Afgelopen april staakte de Zijper raad het verzet. Toezeggingen van Schagen en Harenkarspel trokken de gemeenteraad van Zijpe vlak voor de zomer definitief over de streep. ‘We wilden niet langer vechten tegen de bierkaai. We starten op 1 september met de voorbereiding van de fusie die per 1 januari 2013 moet plaatsvinden.’   

PVV
Gemeentelijke herindeling is onder het kabinet-Rutte-Verhagen omstreden. In vergelijking met vorige kabinetten wordt er onder invloed van de populistische gedoogpartner PVV nog scherper gelet op draagvlak in de betrokken gemeenten. Donner heeft daarom ook afgelopen voorjaar een streep gezet door twee geplande fusies in de Gelderse Vallei en Noord-Limburg.