Stedelijk programmeren als hulpmiddel om keuzes te maken

Met het dreigende tekort aan publieke middelen en capaciteit, is het cruciaal dat gemeenten goed analyseren waar ze de beschikbare middelen voor inzetten. Zeker nu het ravijnjaar nadert. Om meer grip te krijgen op alle opgaven en projecten, is het goed dat gemeenten de opgaven waar ze voor staan inzichtelijk maken en bepalen welke opgaven prioriteit hebben. Stedelijk programmeren is een hulpmiddel voor gemeenten om deze keuzes te maken.

De gemeentelijke keuzes moeten goed uit te leggen zijn. Waarom krijgt de ene opgave prioriteit en de andere niet (of: nu niet). Door het maken van navolgbare keuzes wordt willekeur en gebrek aan samenhang voorkomen. Stedelijk programmeren is een volgende stap in het projectmatig en opgavegericht werken.

Stedelijk programmeren is een werkmethode waarin projecten in het fysieke domein worden geprioriteerd aan de hand van verschillende criteria, met behulp van een stappenplan.

Stappenplan

1. Stedelijk programmeren start met een inventarisatie van fysieke opgaven en projecten binnen een gemeente. Hierbij worden onder andere infra, vastgoed en gebiedsontwikkelingen meegenomen.
2. Vervolgens bepalen we tegen welke criteria de opgaven afgezet worden. Denk hierbij aan bijdrage aan ambities uit de omgevingsvisie, maatschappelijke meerwaarde, economische bijdrage, cultuurhistorische en stedenbouwkundige meerwaarde, bijdrage aan energietransitie, ruimte voor klimaatadaptatie, versterken biodiversiteit, etc.
3. We stellen de beschikbare capaciteit en middelen vast.
4. We maken inzichtelijk welke projecten het point of no return zijn gepasseerd.
5. Daarna leggen we de lijst met opgaven langs de vastgestelde criteria. Op basis hiervan stellen we de prioritering voor de komende jaren vast.
6. Dit vertalen we in een (interactieve) kaart waar ook inwoners van de stad informatie kunnen vinden over de prioritering van opgaven in de stad. Goede communicatie is het sleutelwoord bij stedelijke programmeren.

De prioritering wordt vervolgens periodiek, tweemaal per jaar, herijkt als gevolg van actuele ontwikkelingen en voortgang in de lopende opgaven.

Het proces van stedelijk programmeren helpt politiek, ambtenaren en burgers op een gestructureerde manier bespreken wat echt belangrijk is in de stad.