Dienstregeling naar de toekomst met zero-emissie bussen

Auteur artikel: Brittany Croes, Design Engineer Arcadis

Amsterdam neemt de energietransitie serieus. Al in 2025 wil GVB het stedelijke openbaar vervoer aan de zero-emissiecriteria voldoen. Dat is vijf jaar eerder dan de landelijke target van 2030. De grootste opgave is het elektrificeren van de bussen. Die reden vijf jaar geleden nog grotendeels op diesel, maar inmiddels is meer dan de helft van de vloot bussen al elektrisch.

Daar komt nogal wat bij kijken, want al die bussen moeten op gezette locaties worden opgeladen. Dus zijn we bezig om voor diverse locaties in de stad laadstations te ontwerpen en bouwen. Een aantal daarvan is al operationeel, waaronder Sloterdijk en Amsterdam Centraal. We werken nu aan de laadvoorziening bij station Noord – van de Noord/Zuidlijn. Dit is een enerverende opgave. De installaties, fundering, overkapping, de fysieke inpassing in het bestaande station en de gekozen architectuur… dat was voor mij wel het hoogtepunt tot nu toe.

GVB is aardig onderweg om hun ambitie tijdig te behalen en ik ben extreem trots dat wij hierin kunnen bijdragen bij het ontwerpen en realiseren van de nodige laadinfrastructuur.

Puzzel

Toen we vier jaar geleden begonnen, was het ontwerpen en de uitrol van de benodigde infrastructuur al een behoorlijke puzzel. Waar vind je in de volle stad locaties die aan alle technische en veiligheidseisen voldoen én die de goedkeuring van welstand kunnen wegdragen? En hoe bouw je veilig? Amsterdammers laten zich niet tegenhouden door een met hekken afgezette straat. Als je niet uitkijkt, fietsen ze dwars over de bouwplaats.

Inmiddels zijn er een paar uitdagingen bijgekomen. Je hoeft de krant maar open te slaan of het gaat over de hindernissen die de energietransitie met zich meebrengt. De brandveiligheid van elektrische voertuigen, laadfaciliteiten en zonnepanelen is inmiddels een serieus issue waar we extra aandacht aan moeten besteden in onze ontwerpen. Daarnaast zorgt het tempo waarmee elektrificatie fossiele technieken vervangt, voor netcongestie (de vraag naar elektriciteit is dan groter dan de transportcapaciteit van het net) en aansluitproblemen. De keerzijde van het succes.

In de beperking toont zich de meester

Beperkingen en tekorten vormen de nieuwe realiteit en beïnvloeden onze manier van ontwerpen. Je moet anders gaan denken over hoe, en vooral hoeveel stroom je in bepaalde situaties van het net kunt afnemen. Dynamisch laden noemen we dat. Dat is geen volle accu, maar een accu die vol genoeg is om de dienstregeling te rijden tot de volgende laadmogelijkheid. Zonder dat de levensduur van de batterij hiermee wordt verkort. Kwestie van vermogensmanagement. Al bedoelen ze daar op de Zuidas waarschijnlijk wat anders mee…

Die nieuwe puzzelstukjes maken mijn taak als design-engineer laadvoorzieningen alleen maar interessanter en het houdt je scherp over de maatschappelijke impact van de energietransitie. Het staat buiten kijf dat elektrische bussen voor de stad echte vooruitgang zijn, maar het vervangen van de ene techniek door de andere creëert ook nieuwe knelpunten. We moeten dus blijven nadenken over hoe we ons verplaatsen en welk vervoermiddel daarvoor de beste oplossing is. Corona heeft ons in dat opzicht een paar waardevolle lessen geleerd: veel minder woon-werkverkeer en toch draaide bijna alles door. Ook een soort transitie.