Amsterdam weer iets aantrekkelijker om te bouwen, toch duur

Amsterdam is en blijft op wereldschaal een relatief aantrekkelijke stad om te bouwen. De prijs voor bouwen daalde met 0,9 procent. Hoewel de lonen stegen met 5 procent en de materialen gemiddeld met 1 procent, zorgde concurrentie ervoor dat de prijzen per saldo daalden. Dat blijkt uit de International Construction Cost Index 2024, een internationaal onderzoek van advies- en ingenieursorganisatie Arcadis onder honderd wereldsteden. Dat maakte Arcadis onlangs bekend.

Amsterdam eindigde in deze index op plek 65 tegen plek 62 in 2023 en 51 in 2022. De duurste steden om te bouwen zijn Londen, Geneve en Zurich. Hekkensluiters zijn Buenos Aires, Lagos en Kuala Lumpur.

De uitdagingen waar de bouwsector in Nederland voor staat zijn legio. Het elektriciteitsnet is vol en moet robuuster worden. Hetzelfde lijkt ook te gebeuren met drinkwatervoorzieningen en afvalwaterzuivering in bepaalde gebieden. Bovendien steeg de rente, waardoor het moeilijker en duurder wordt geld te lenen.

Maatregelen

Het nieuwe kabinet zou moeten werken aan een set van maatregelen om de stilvallende bouw los te trekken. ‘Bouwplannen liggen stil of zijn vertraagd’, aldus Maarten in ‘t Veld, bouwkostenexpert bij Arcadis. ‘De oorzaak is dat bouwen nog steeds duur is, ondanks de recente prijsdaling. Daarnaast zijn huizenprijzen hoog en in combinatie met de hoge rente betekent het dat nieuwe projecten moeilijk te realiseren zijn.’

Qua woningbouw ligt de oplossing in het goed kijken naar de doelgroep. ‘Ik zie dat er steeds minder mensen in een huis wonen. Terwijl ontwikkelaars standaard grote woningen maken. Dus moeten we toe naar kleinere huizen. Dat verhoogt de betaalbaarheid.’

Ook qua bedrijfsgebouwen is het niet best. Afgezien van de vraag of nutsvoorzieningen beschikbaar zijn, is ook betaalbaarheid hier een probleem. Materiaal is duur net als de kosten van arbeid. Dat maakt bedrijven huiverig om te investeren. Als we niet uitkijken kunnen we dit en volgend jaar bijschrijven als verloren jaren nu het aantal nieuwe bouwvergunningen terugloopt en regelingen stoppen.’

Sleutel

‘Wachten op de overheid is niet de oplossing’, zegt Arrèn van Tienhoven, directeur grote steden bij Arcadis. ‘De sleutel ligt bij de woningbouw. Naast kleinere huizen moeten we ook toe naar modulair én minder ingewikkeld bouwen. De focus ligt nu op binnenstedelijke verdichting, maar stadscentra zijn ook hele dure plekken. Dus mijn advies is bouwen buiten de binnenstad, op locaties die goed bereikbaar zijn via het openbaar vervoer. Als we nu niet ingrijpen zetten we een hele generatie op achterstand en maken we de bouwsector kapot.’

We willen natuurlijk snel een nieuwe regering. De bouwsector is gebaat met heldere kaders, waarmee voor een langere periode duidelijkheid en perspectief komt. Het lukt al jaren niet om het gewenste aantal van jaarlijks 100 duizend nieuwe woningen per jaar te bouwen. ‘Dat komt ook door onzekerheid bij bouwbedrijven rondom het overheidsbeleid en locaties. Hierdoor zit de doorstroom op de woningmarkt op slot en rijzen huizenprijzen van bestaande woningen de pan uit. Er groeit een generatie op die geen betaalbaar huis kan vinden.’

De Arcadis International Construction Costs (ICC) Index 2024 vergelijkt honderd wereldwijde steden als het gaat om bouwkosten. Om de vergelijking te kunnen maken tussen de steden zijn de kosten geïndexeerd, waarbij Amsterdam geldt als 100. Naast de vergelijking tussen de steden levert het rapport ook wereldwijde inzichten in de bouwmarkt en aanbevelingen voor marktpartijen.