Amsterdam wil meer duidelijkheid over warmteplannen

De gemeente Amsterdam gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de Amsterdamse bestuursrechter over het warmtenet in de toekomstige Sluisbuurt. De gemeente mag van de rechter bewoners en ontwikkelaars niet verbieden om een alternatieve manier van verwarming te gebruiken, maar volgens de gemeente komt daarmee de betaalbaarheid van een warmtenet in gevaar.

Aansluiting

De zaak was aangespannen door de bewonersgroep Amsterdam Fossielvrij, die vinden dat het warmteplan dat de gemeente maakte voor de Sluisbuurt, geen ruimte laat voor duurzame, meer innovatieve manieren om de woningen te verwarmen. Volgens hen is de verplichte aansluiting op het warmtenet van Westpoort Warmte, een samenwerking van energiebedrijf Vattenfall en de gemeente, in tegenspraak met de regels in het Bouwbesluit. Die stelt dat een uitzondering van de aansluitplicht mogelijk is als de aangedragen alternatieven net zo duurzaam of beter zijn. De rechter gaf Amsterdam Fossielvrij daarin gelijk.

Duidelijkheid

Maar de Amsterdamse wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid) vreest dat het verduurzamen van woningen met een warmtenet niet betaalbaar meer wordt als bewoners of woningbouwers niet kunnen worden verplicht om warmte van het warmtenet af te nemen. Het risico van de aanleg wordt dan hoger, en de kosten van het warmtenet daarmee ook. Volgens Van Doorninck moet een hoger beroep meer duidelijkheid brengen over de speelruimte van gemeenten, ontwikkelaars, energiebedrijven en bewoners in warmteprojecten. ‘Los van onze eigen mening over de uitspraak van de rechter is een hoger beroep zinvol: alle partijen hebben baat bij definitieve duidelijkheid. Dit geldt ook voor andere gemeenten in Nederland, waar vergelijkbare dilemma’s spelen.’

Belang

Amsterdam Fossielvrij zegt het hoger beroep met vertrouwen tegemoet te zien. Het grootste bezwaar van de organisatie is dat het warmtenet van de Sluisbuurt eigenlijk een verouderde techniek is: het net van Westpoort Warmte maakt gebruik van gas en biomassa en levert warmte van een hoge temperatuur. Daarnaast heeft de gemeente volgens hen een dubbele pet: ze heeft ook een belang in Westpoort Warmte. ‘De beslissing om in hoger beroep te gaan heeft dus weinig te maken met duurzaamheid maar alles met belangenverstrengelingen. De gemeente is - via haar deelnemingen in Westpoort Warmte - financieel belanghebbende bij het uitbreiden van het Amsterdamse stadswarmte netwerk, samen met Vattenfall.’

Moeilijker

Volgens Van Doorninck heeft de uitspraak van de rechter niet alleen gevolgen voor dit specifieke warmtenet. Het beperken van de mogelijkheden om aansluiting op een warmtenet te verplichten maakt het ook in andere gemeenten moeilijker. ‘We moeten ons echter wel realiseren dat het daarmee ook gemakkelijker wordt voor ontwikkelaars om zich niet aan te sluiten op een collectief warmtenet, ook als dit een warmtenet met een lage temperatuur warmtebron als een datacenter of oppervlaktewater is.’