Meerderheid Maastricht steunt tramproject

Het tramproject Maastricht-Hasselt kwam onlangs in opspraak na verontrustende berichtgeving in de Limburgse en Vlaamse pers over dat er mogelijk hogere kosten van 59 miljoen zouden zijn, omdat er maar één inschrijver is voor de uitvoering van het tramproject. De oppositie wilde er een debat over. Dat kwam er, maar niet nadat de wethouder in beslotenheid de meeste partijen had bijgepraat.

Geheimhouding
Het besloten deel ging over het lopende proces van de aanbesteding van het tramproject en de onderhandelingen erover, dus de namen, informatie over de aanbieders, de stand van zaken in het onderhandelingsproces en de mogelijkheden die daar nog zijn en de financiële aangelegenheden, legde de Maastrichtse burgemeester Annemarie Penn aan het begin van het openbare deel van de fysieke raadsvergadering uit. ‘Daar ligt geheimhouding op.’

Vrijuit praten
Partijen als de PvdA en de Liberale Partij Maastricht waren niet bij het besloten deel van de vergadering aanwezig en konden daardoor ‘vrijuit praten’ in het openbare deel. Of dat hen veel voordeel opleverde valt te betwijfelen, want inhoudelijke vragen over het tramproject konden zij wel stellen, maar kon wethouder Gert-Jan Krabbendam (GroenLinks) niet beantwoorden. De partijen die wel bij het besloten deel aanwezig waren, voelden zich goed geïnformeerd en maakten ook niet de indruk zich zorgen te maken. GroenLinks-raadslid Coen van der Gugten had geen vragen en absoluut geen behoefte aan debat over het onderwerp.

Meerderheid voor
De andere coalitiepartijen gingen het debat ook niet aan. ‘We moeten ons houden aan afspraken uit de kaderovereenkomst’, vatte fractievoorzitter John Steijns van de Seniorenpartij Maastricht het bondig samen. VVD-raadslid Nicky Beckers had in het besloten gedeelte niets gehoord over dat het project buiten de door de raad gestelde kaders zou komen. ‘Als dat wel zo is, dan moet het college dat ook meteen vertellen.’ Nu stoppen met de tram vindt hij ‘nooit een goed idee’. ‘We zijn aan deze kant van de grens goed op weg.’ De claims zijn al meer dan de totale projectbijdrage van Maastricht aan dit project, stelde hij vast. 'Met vreugde constateer ik dat de meerderheid zich voor de tram uitspreekt. Ik hoop dat Vlaamse partners dit horen en men daar net zo voortvarend aan het project werkt.’

Brief
De oppositiepartijen die niet bij het besloten deel waren beklaagden zich over het besloten gedeelte van de vergadering, waarin ook een debat had plaatsgevonden. ‘De PvdA is geen voorstander van gesloten deuren als het om keuzes, besluiten en uitgaven gaat die onze stad en burgers aangaan, zeker niet als er in de media en het parlement van onze buurlanden volop uitspraken over worden gedaan’, zei raadslid Chantal van Ham. Ze beklaagde zich over de toon van de wethouder richting de Vlaamse minister in een brief, waaruit die minister had geciteerd, waarna wethouder Krabbendam zich genoodzaakt had gezien deze openbaar te maken. Die vond zij niet bepaald constructief. Ook de communicatie naar de raad vond zij te wensen over laten.

Strakke regie
SP-fractievoorzitter Ariane Schut kreeg het gevoel dat er onvoldoende gelegenheid is tot het voeren van een debat. Debatten worden strak geregisseerd, er worden regels vooraf opgelegd aan de raad, spreektijden per woordvoerder en een beperking van het aantal interrupties. ‘Het debat van vanavond voelt ook als sterk vooraf geregisseerd.’ Vanwege het dossier begreep ze de beslotenheid, ‘maar over de reikwijdte van het besloten gedeelte is vooraf niets medegedeeld, zodat je niet weet wat er in het openbare gedeelte nog wel ter sprake mag komen en wat niet. Dat bemoeilijkt de voorbereiding en maakt dat een aantal partijen niet heeft deelgenomen aan het besloten gedeelte. Dat ligt niet lekker op de maag.’

Veel vragen
Het raadslid dat het meest aan het woord kwam, was Kitty Nuyts van de Liberale Partij Maastricht. Zij had al veel vragen gesteld over het tramproject en had er tijdens het debat nog een aantal voor de wethouder. Klopt het dat Maastricht ruim 30 miljoen moet terugbetalen als de einddatum van de realisatietermijn, 31 december 2026, niet wordt gehaald? Wat gebeurt er dan? En waarom zijn er geen ontbindende voorwaarden in de overeenkomst? Is er sowieso wel een plan B? En wat als de Vlaamse zijde voor een busverbinding kiest?

Geschrokken
Wethouder Krabbendam liet weten het noodzakelijk te vinden om de gemeenteraad bij te praten op onderdelen en wilde dat al doen toen de aanvraag van het debat ook werd gedaan. ‘Het was voor het college ook schrikken dat vertrouwelijke geheime zaken over de aanbesteding in de krant staan. Er is gelekt. En er klopt van alles niet aan. Ik betreur de commotie erover. Dat vinden wij ook niet prettig.’ Het college voert de opdracht uit die de raad hem heeft gegeven op 6 maart 2018. Als er afwijkingen zijn, dan wil Krabbendam de raad graag informeren. ‘Ik heb de raad nu ook bij elkaar laten komen, maar ik kan nu niks zeggen over de details.’ Hij gaf later toe dat hij de raad eerder had kunnen verwittigen dat hij hen nader zou informeren naar aanleiding van de krantenberichten. ‘We wilden daar over nadenken. Het spijt mij dat dit niet na een week voorbij was.’

Planning haalbaar
De intentie is om de raad goed te informeren, herhaalde Krabbendam meermaals. Over de risico’s van het niet halen van de planning zei Krabbendam dat er een risico is, maar de planning haalbaar is. ‘De inzet is erop gericht die planning ook te halen. Dat is onze opdracht en onze taak.’ Het zou raar zijn om een voorziening te treffen voor als dat niet zou lukken, ‘want de bedoeling is dat hij op tijd rijdt’. ‘Aan Nederlandse zijde hebben we daar alles aan gedaan. Er is hooguit discussie over aan wie de vertraging te wijten als die wordt overschreden. De enige beer op de weg is het tracé in Hasselt.’ Of hij een schadeclaim dan bij de Vlaamse overheid zou neerleggen, mocht er nog meer vertraging komen, kon hij niet zeggen. ‘We hebben afspraken gemaakt. Die moeten we nakomen. Daar gaan we over in gesprek. Alles is gericht op realisatie van dit project: een tram tussen twee hoofdsteden van Nederlands en Belgisch Limburg. Afspraak is afspraak zeggen ze in Vlaanderen ook.’

Geen referendum
Er zijn duidelijke afspraken over het tracé Hasselt, zegt Krabbendam. Of hij ook een plan B heeft kan hij echter niet vertellen. ‘Dat is geheim. Maar ik heb vertrouwen in het project.’ Een busverbinding ziet hij in ieder geval niet als alternatief voor de sneltram. ‘Daarvoor zijn er teveel beren op de weg.’ Over het communiceren naar buiten toe na de berichtgeving in de lokale media heeft het college geworsteld, zegt Krabbendam. ‘Daar ben ik open en eerlijk over.’ Maar over het nakomen van de afspraken is hij zeker. ‘Daarop zeg ik driewerf ja.' Hij stelt dat je met de finish in zicht niet terug kunt komen op eerder genomen beslissingen. Een referendum, zoals de SP voorstelde, zet hij ook niet zitten. ‘Dat heeft alleen zin als het echt iets verandert. Getekende contracten moeten worden nagekomen. Een referendum zou dus onverstandig zijn. Over de Noord-Zuidlijn in Amsterdam hoor je de mensen daar ook niet meer. Ze zijn blij dat hij er ligt. En dat zal bij deze tramlijn ook zo zijn.’