Oppassen geblazen met nieuwe gemeentelijke afvalcontracten

De meeste afvalcontracten lopen tussen nu en 2016 af. Veel afvalcontracten worden weer vernieuwd  en daarbij is het vooral nu belangrijk om de laatste ontwikkelingen goed in de gaten te houden. Zeker in het kader van de doelstelling van de staatssecretaris Mansveld om in 2020 nog maar 100 kg restafval per persoon per jaar over te hebben.

Verschillende proeven zijn de laatste jaren uitgevoerd met het scheiden van huishoudelijk afval, en met verbazend groot succes. Pieter Reus heeft in de werkgroep van de milieudienst van de SRE (Samenwerkingsverband Regio Eindhoven) in Horst aan de Maas tests uitgevoerd op gescheiden afvalinzameling. De resultaten waren erg goed, en de test is overgegaan naar een permanente situatie. Voor 2012 meldt Uitvoering Afvalbeheer van Rijkswaterstaat in haar openbare afvaldatabase dat Horst aan de Maas gemiddeld 21 kg per persoon per jaar (p.p.p.j.) restafval heeft. Dit is ongeveer een tiende van het gemiddelde van Nederland.

De ROVA heeft in verschillende gemeenten proeven uitgevoerd. In de gemeente Steenwijkerland meldt de ROVA dat er nog 75 kg p.p.p.j aan restafval wordt ingezameld. De ROVA heeft net haar 100-100-100 programma afgerond. Met dit programma deden 100-en gezinnen 100 dagen mee om 100 procent afvalvrij te zijn. Met het resultaat, een hoeveelheid restafval van 22,5 kg p.p.p.j., liet ROVA zien dat er na de succesvolle testen nog steeds meer uit de afvalzak te halen viel.

Ook Circulus/Berkel is momenteel bezig met acht gemeenten. Ze hebben de hoeveelheid restafval intussen al verminderd van 240 tot 320 kg p.p.p.j naar 100 tot 150 kg p.p.p.j en het einde is nog niet in zicht. Rijkswaterstaat is bezig met een grote proef in de hoogbouw. De voortekenen voor deze proef zijn goed. In een test in de hoogbouw in Nuenen door Pieter Reus en collega’s is de hoeveelheid restafval teruggedrongen naar 57 kg p.p.p.j.

Recycling bespaart grondstoffen. Nu is het verbranden van afval ook nuttig. In 2013 hebben alle afvalverbrandingsinstallaties (AVI’s) in Nederland 3.818 miljoen kWh opgewekt. Imposant, maar in de zelfde orde van grootte als de lekstroom in Nederland door het ’s nachts aan laten van elektronische apparaten; ca. 3.375 miljoen kWh. AVI’s verminderen de CO2-uitstoot. Verder laat een ruwe schatting zien dat door het recyclen van de grondstoffen die nu de AVI in gaan, er enkele duizenden arbeidsplaatsen netto extra worden gecreëerd. Tot slot is de maatschappij minimaal 900 miljoen euro kwijt aan verbrandingskosten en gemiste inkomsten door de opbrengsten van de grondstoffen.

En in dat laatste zit vooral de kneep. Zowel de ROVA als Pieter Reus (over Horst aan de Maas) melden een besparing van ongeveer 20 euro per aansluiting per jaar.  Men geeft aan dat er meer met afvalwagens wordt gereden, maar dat die kosten niet opwegen tegen de besparing op de verbrandingskosten en de extra opbrengsten van de gewonnen grondstoffen. Per saldo komt men dus positief uit, of zoals de ROVA zegt: ‘Duurzaam, maar niet duurder.’

Bij de nieuwe onderhandelingen op het afvalcontract is het zaak dat gemeenten zich goed laten informeren over de nieuwste mogelijkheden. Dit kost uiteraard wat meer personele inzet, maar de verdiensten liegen er niet om: een beter milieu én een beter gevulde gemeentekas.