Energieplan 2050 nodig voor verstopt stroomnet

Minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie moet een Energieplan 2050 opstellen, regelgeving aanpassen en 200 miljoen euro per jaar reserveren voor innovatieve oplossingen. Dat stelt het Actieteam Netcapaciteit, waarin Netbeheer Nederland, VNG, IPO en elf andere partijen sinds deze week samenwerken om te voorkomen dat de energietransitie vastloopt in een overvol elektriciteitsnet.

Regie

Het 'integraal nationaal Energieplan 2050' is nodig omdat keuzes voor het energiesysteem van de toekomst volgens het actieteam nauw samenhangen 'met keuzes op het gebied van de ruimtelijke ordening, energiebronnen en de economische structuur. Dit vraagt om afstemming, coördinatie en regie tussen rijk, decentrale overheden, netbeheerders en markt', zo schrijft het actieteam in zijn voorstel 'Samen sneller het net op'.

Vaklui

Alle res-regio's hebben plannen klaarliggen voor duurzame-energieprojecten. Om die uit te voeren is meer ruimte op het net noodzakelijk. Op dit moment belemmeren een tekort aan vaklui, lange realisatietermijnen en regelgeving een snelle verzwaring van het net, signaleert het actieteam.

14 gigawatt

Komende drie jaar verrijst er, zo is althans de planning, een slordige 14 gigawatt aan zon- en windprojecten 'die zonder creatieve oplossingen vooralsnog niet aangesloten kunnen worden', aldus Netbeheer Nederland. Die projecten leveren genoeg stroom voor 6 miljoen huishoudens, aldus Netbeheer Nederland, maar kunnen onder de huidige omstandigheden niet aansluiten op het overvolle stroomnet.

Batterijen

In een poging het stroomnet sneller uit te breiden en slimmer in te zetten beloven de veertien partijen (overheden, bedrijfsleven en netbeheerders) om samen te werken. Maar het net sneller uitbreiden en slimmer inzetten kan alleen als minister Jetten de randvoorwaarden in orde brengt, stelt het actieteam. Om het realisatieproces te versnellen kan een zogenaamde fast lane worden opgezet 'met gespecialiseerde (juridische) beleidsmedewerkers en de mogelijkheid voor overheden om (...) maatschappelijk afgewogen keuzes te maken bij het verdelen van de schaarste.' Nu staan hierbij nog regels in de weg. Ook het vergroten van de flexibiliteit van het net, bijvoorbeeld met batterijen, vereist aanpassing van wet- en regelgeving.

Staalkaart

Om de verzwaring van het net zo soepel mogelijk te laten verlopen bij gemeenten, heeft Netbeheer Nederland deze week de staalkaart 'Elektriciteit en Gas in het Omgevingsplan' uitgebracht. Deze bevat voorbeeldregels die ambtenaren kunnen knippen en plakken naar hun eigen omgevingsplannen. In veel oude wijken zal komende jaren het net verdubbeld moeten worden, geeft de woordvoerster van Netbeheer Nederland aan. De inpassing daarvan in omgevingsplannen en de geluids- en veiligheidseisen zullen veel werk van beleidsambtenaren vragen. De staalkaart staat online om hem actueel te kunnen houden.