Taakstelling een derde van sociale woningvoorraad Almere

Door opgelopen achterstanden zou Almere, om te voldoen aan de taakstelling, het komende jaar een derde van alle vrijkomende sociale huurwoningen aan statushouders moeten toewijzen. Dat schrijft minister Hugo de Jonge in een reactie op Kamervragen door de VVD. De provincie Flevoland waarschuwde het lokale bestuur van Almere begin juni: Als de gemeente niet snel de achterstanden inloopt zou de provincie een procedure starten.

Stapeling van opgaven

De Jonge heeft gesprekken gevoerd met het gemeentebestuur, al is het toezicht op het halen van de taakstelling formeel een taak voor de provincie. Uit de gesprekken is gebleken dat de achterstanden in de taakstelling zijn ontstaan door een samenloop van omstandigheden. Zo koos Almere ervoor om gedupeerden van de toeslagenaffaire met voorrang te huisvesten. Daarnaast was er een toename in het aantal dak- en thuislozen. Dit, tezamen met de realisatie van tijdelijke woonvoorzieningen voor Oekraïense vluchtelingen, heeft gezorgd voor extra druk op de sociale woningvoorraad.

Steeds meer dilemma's

De minister voorspelt dat steeds meer gemeenten in de knel komen met de taakstelling. ‘De vooruitzichten zijn dat de taakstelling huisvesting vergunninghouders de komende periode hoog zal blijven. Dat zet extra druk op de sociale woningvoorraad en verschillende voorzieningen en zorgt in alle overheidslagen voor dilemma’s.’ Toch is het volgens de CDA’er absoluut nodig om vergunninghouders met spoed te voorzien van een woning. Vergunninghouders niet huisvesten betekent namelijk dat er meer crisisnoodopvang nodig is. Ook heeft het negatieve gevolgen voor de integratie.

Een derde naar statushouders

De achterstanden in Almere zijn inmiddels flink opgelopen. Vorig jaar werd afgesloten met een achterstand van 32 statushouders. In de eerste helft van 2023 was de taakstelling, met toevoeging van die achterstand, 293 statushouders. Daar waren er op 12 juni jongstleden nog maar 115 van gehuisvest. In de tweede helft van dit jaar dient de gemeente nog eens 336 vergunninghouders te huisvesten. In totaal gaat het voor 2023 om 629 statushouders, ongeveer 370 woningen. Dit betekent een toewijzingspercentage van 33 procent als de gemeente alle vergunninghouders in vrijkomende corporatiewoningen wil huisvesten.

Concrete mogelijkheden

De Jonge stelt zich op het standpunt dat er ondanks deze grote opgave voor gemeenten concrete mogelijkheden zijn om de taakstelling wel te halen. Zo zijn er Woondeals gesloten en is in het wetsvoorstel Versterking Regie Volkshuisvesting opgenomen dat er meer regie komt op de bouw van betaalbare woningen. In het Besluit kwaliteit leefomgeving (BKL) wordt daarnaast opgenomen dat gemeenten met weinig sociale huurwoningen maatregelen moeten treffen gericht op nieuwbouw van ten minste 30 procent sociale huurwoningen. Ook stimuleert het kabinet gemeenten om de huidige woningvoorraad optimaal te benutten. Dit kan bijvoorbeeld door woningsplitsing, woningdelen en betere doorstroming.

Daarnaast zijn er honderden miljoenen vrijgemaakt voor het bouwen van flexwoningen. Daarover heeft de minister eerder met Almere en de provincie gesproken. Er liggen plannen voor de bouw van ongeveer 1.000 flexwoningen binnen de gemeente. Ook is er een realisatieovereenkomst voor de bouw van 5.000 flexwoningen in de Metropoolregio Amsterdam, waar Almere deel van uitmaakt.