APV instrument tegen voetbalgeweld

Burgemeester Femke Halsema liet maandagavond bij Nieuwsuur weten bereid te zijn op te treden wanneer Ajax en de KNVB geen strengere maatregelen nemen om ongeregeldheden zoals zondag bij de wedstrijd Ajax-Feyenoord te voorkomen. Gemeenten kunnen onder andere via de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) op verschillende manieren strengere eisen stellen aan profclubs, zo vertelt Mariëtta Buitenhuis, advocaat bij AKD.

Vergunningplicht

Buitenhuis schreef voor de website van het internationale advocaten-, notarissen en belastingadvieskantoor AKD recent een blogreeks over opvallende APV- verboden van het afgelopen jaar. Waaronder de vergunningplicht voor betaald voetbal. De aanleiding daarvoor was een bericht van de NOS uit augustus. Uit een rondgang langs gemeenten bleek namelijk dat steeds meer lokale overheden die een profclub huisvesten van plan zijn een vergunningsplicht in te voeren. Vrijwel alle gemeenten gaven aan de voorwaarden voor het profvoetbal aan te scherpen, gelet op het supportersgeweld in de afgelopen seizoenen. Het belang daarvan werd afgelopen weekend nog eens aangestipt.

APV

Ajax en Feyenoord spelen het restant van hun wedstrijd woensdagmiddag uit zonder publiek. Zo besloot het competitiebestuur betaald voetbal, een overleg tussen de KNVB en vertegenwoordigers van de eredivisie- en eerste divisieclubs. Een dergelijke stap was te verwachten, ook gezien de opmerkingen van burgemeester Halsema, die de voetbalorganisaties opriep tot het nemen van maatregelen onder dreiging van het aanscherpen van de vergunning. Er zijn verschillende manieren voor gemeenten om grip te krijgen op het betaald voetbal, legt Buitenhuis uit. Bijvoorbeeld via het wijzigen van de APV.

Evenementenvergunning

Zo is het mogelijk om via de evenementenvergunning eisen te stellen. ‘Feitelijk hoeft er om voetbalwedstrijden vergunningplichtig te maken geen nieuwe vergunningplicht te worden ingevoerd. De gemeenten die met een vergunningplicht voor betaald voetbal werken, kunnen dit bijvoorbeeld doen over de band van een reguliere evenementenvergunning of met een meldplicht. Voor gemeenten die de vergunningplicht nog niet hebben kan het daarom vaak volstaan om het begrip van evenement in de APV aan te passen en uit te breiden, zodat betaald voetbal ook onder deze definitie komt te vallen.’

Aparte regeling

Toch kan het voordelen hebben om een apart hoofdstuk over betaald voetbal op te nemen in de APV. ‘Dat geeft de mogelijkheid concretere voorwaarden te verbinden aan betaald voetbal. Zo kun je vastleggen dat de vergunningen worden afgegeven per wedstrijd, per seizoenhelft of per seizoen. Een dergelijke regeling is aanzienlijk uitgebreider en meer specifiek toegeschreven op betaald voetbal. De VNG heeft ooit aangegeven dat er een wens bestaat dat zo’n specifieke regeling onderdeel wordt van de model-APV.’ Volgens Buitenhuis kan het ook duidelijkheid geven aan voetbalclubs wanneer de voorwaarden een aparte plek krijgen binnen de gemeentelijke regelgeving.

Fouilleren, alcoholverkoop

De gemeente kan via de APV-vergunningplicht onder andere voorschriften verbinden aan de manier van fouilleren, het cameratoezicht, de kaartverkoop, het (openbaar)vervoer en de alcoholverkoop. Ook Halsema verwees maandag naar het (gebrekkige) fouilleren bij Ajax. 'De afspraak is dat er geen vuurwerk in het stadion mag zijn. Blijkbaar wordt er onvoldoende gefouilleerd, want dit is niet de eerste keer', aldus de burgemeester bij Nieuwsuur. Voor het opnemen van strengere regels in de APV is in de meeste gevallen de toestemming van de gemeenteraad nodig. De vraag is dan of er wel voldoende politiek draagvlak bestaat om de voetbalorganisaties onder een strenger toezicht te laten vallen. Toch kunnen burgemeesters en gemeenten ook zonder de APV al handhavend optreden.‘

Alternatieven

'Er kan tegen overlast gevende supporters worden opgetreden op grond van de bepaling uit de APV-modelverordening over overlast gevend gedrag. Ook belast de Gemeentewet de burgemeester met het toezicht op openbare samenkomsten en is deze daarom bevoegd bevelen te geven die met het oog op de bescherming van veiligheid en gezondheid nodig zijn. Het stadionverbod is daarnaast een krachtig middel. Dat kan in wezen een gebiedsverbod inhouden of een meldplicht om je op bepaalde tijdstippen of plaatsen, al dan niet in een andere gemeente, te melden.’