Zeeland kwam inderdaad in stroomverstelling terecht

De toekomst zag er slecht uit voor Zeeland en daarom ging een onderzoekscommissie onder leiding van Jan Peter Balkenende aan de slag, om te zorgen dat de provincie in een stroomversnelling terechtkwam. Is dat gelukt? Ja, concludeert Rekenkamer Zeeland. Nu zorgen dat de provincie in een stroomversnelling blijft.

Oude dag

Overheidsdiensten en bedrijven zouden sluiten, de jeugd zou wegtrekken, de vergrijzing zou toenemen en het voorzieningenniveau zou afnemen: zo schetst de rekenkamer het toekomstbeeld dat de provincie had toen de commissie Balkenende zeven jaar geleden aan de slag ging. ‘Een vergelijking met Florida lag voor de hand: een geschikte plek om van je oude dag te genieten.’

Dat Zeeland te weinig concurrentiekracht had, kwam volgens de commissie door een gebrek aan bestuurskracht, organisatiekracht en leefbaarheid. Er was een actieplan nodig, gericht op bijvoorbeeld havensamenwerking, met een prijskaartje van 100 miljoen euro, te betalen door private partijen, de provincie, het rijk en Europa.

Verbetering

‘De hoofdconclusie die de rekenkamer uit dit onderzoek trekt is dat de uitkomsten en adviezen van de Commissie Balkenende Zeeland daadwerkelijk in de spreekwoordelijke stroomversnelling brachten’, schrijft de rekenkamer nu. De uitvoering van de meeste projecten verloopt voorspoedig, de bestuurskracht is nog steeds broos maar aanzienlijk vergroot en er wordt gewerkt aan een aanpak die moet zorgen voor meer samenhang.

‘De regionale samenwerking is verbeterd, Zeeland spreekt meer met één mond en Zeeland wordt meer en meer gezien als een serieuze en krachtige gesprekspartner door zowel de andere provincies, het IPO, Den Haag als Brussel.’

Regiodeals

De uitvoeringskracht is dus verbeterd door de regionale samenwerking en ‘met het aflopen van de huidige investeringspakketten is het zaak om deze samenwerking levendig en energiek te houden’. De rekenkamer wijst hiervoor naar de regiodeals. Voortbouwend op het advies van commissie kwam in 2020 al de Regio Deal Zeeland, waarmee het rijk en de regio allebei 35 miljoen euro beschikbaar stellen. (Het pakket ‘Wind in de Zeilen’, ter compensatie van het marinierskazerne-debacle, hoort hier niet bij en valt ook buiten dit onderzoek.)

Het kabinet gaat verder met het instrument van de regiodeals, schrijft de rekenkamer. ‘Alleen al vanuit het oogpunt van continuïteit zou Zeeland hierop weer een beroep moeten doen.’