Inzet rijksgronden voor verplaatsing boerenbedrijven

Het rijk gaat eigen grond en vastgoedbezit inzetten om te helpen de woningtekorten, asielinstroom en stikstofproblemen op te lossen. Zo zouden ‘boerenbedrijven die te dicht bij een natuurgebied zitten, kunnen verhuizen naar grond van het rijk waar stikstofuitstoot een minder groot probleem is’.

Gevangenissen

Het voornemen om het Rijksvastgoed in te gaan zetten om tal van maatschappelijke problemen te helpen aanpakken, meldt minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de minister kan er ‘veel meer’ worden gedaan met de rijksgebouwen en rijksgronden.

Door de inzet van rijksgronden kunnen volgens De Jonge in Flevoland bijvoorbeeld tot 71.000 woningen worden gebouwd bij Almere en Lelystad. Ook kunnen oude overheidsgebouwen die niet meer in gebruik zijn worden omgebouwd tot woonruimte. Daarbij valt te denken aan onder meer gevangenissen en kantoren.

Paleizen

Het Rijksvastgoedbedrijf is eigenaar van de grond en gebouwen van het rijk. Het gaat onder meer om de rijkskantoren, paleizen, justitiële inrichtingen, gerechtsgebouwen, defensiegebouwen en -terreinen, en de agrarische gronden van de Staat. In die vastgoedportefeuille zit alles bij elkaar bijna 12 miljoen vierkante meter aan gebouwen en bijna 2 procent van het totale grondoppervlakte van Nederland.

Compensatiegronden

‘Waar we als Rijk een privaatrechtelijke rol hebben, omdat we grond en/of gebouwen bezitten, kunnen we snel handelen. Enkele voorbeelden hiervan zijn het beschikbaar stellen van rijksgebouwen voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, het laten realiseren van projecten voor hernieuwbare energie op rijksgronden en het inzetten van compensatiegronden om boeren te verplaatsen voor infraprojecten. Die rol wil ik verbreden en intensiveren’, aldus De Jonge.

Er komt daarvoor een aparte ontwikkeleenheid binnen het Rijksvastgoedbedrijf die vaker grond gaat aankopen om boerenbedrijven te helpen met verhuizen vanwege stikstof, en verkoopt het niet langer standaard al het overtollig vastgoed.

Asielzoekers

‘Op dit moment geldt dat overtollig vastgoed van het rijk in de regel wordt verkocht. Ik heb besloten dit uitgangspunt als principe los te laten’, aldus De Jonge. Dat vastgoed op enig moment niet meer voorziet in het primaire proces van een ministerie, betekent volgens hem niet dat het vastgoed op de middellange en lange termijn niet noodzakelijk kan zijn voor de realisatie van andere overheidsdoelen. ‘Het beschikbaar zijn van vastgoed en gronden is een randvoorwaarde om ruimtelijk beleid voortvarend te realiseren. Maar bijvoorbeeld ook de actuele huisvestingsbehoefte van asielzoekers en statushouders heeft de noodzaak aangetoond om vastgoed in portefeuille te hebben.’

Boerenbedrijven

Soms is het volgens De Jonge ook nodig vastgoed te verwerven om een gebiedsontwikkeling mogelijk te maken of verder te brengen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om het verwerven van een stuk grond, zodat een aaneengesloten kavel ontstaat voor woningbouw of natuur. Nu wordt er door het Rijksvastgoedbedrijf vooral grond verworven ten behoeve van rijkshuisvesting.